عفو بین‌الملل در گزارش 7 سپتامبر 2015 خود[1] به مساله بازداشت خودسرانه و محاکمه‌های ناعادلانه توسط گروه حزب اتحاد دموکراتیک سوریه (پ.ی.د) و شاخه نظامی آن (ی.پ.گ) پرداخته است. عفو بین‌الملل معتقد است «ادارات خودخوانده و خودمختار پ.ی.د در شمال سوریه، از سرکوب علیه تروریسم استفاده می‌کنند و نبرد علیه داعش را به بهانه‌ای برای بازداشت غیرقانونی و محاکمه ناعادلانه منتقدین مسالمت‌آمیز و غیرنظامیان که گمان می‌رود هوادار داعش باشند، تبدیل کرده‌اند». محققان این نهاد معتبر، در طی یک مأموریت تحقیقی در شمال سوریه با 10 بازداشت شده در دو زندان که توسط اداره خودمختار به رهبری PYD اداره می‌شود، مصاحبه کردند.
برخی از زندانیان به طور خودسرانه برای دوره‌هایی تا یک سال بدون اتهام یا محاکمه بازداشت شده بودند. کسانی که محاکمه شده بودند، گفتند که از بازداشت طولانی قبل از محاکمه رنج می برند و فرایند دادرسی کاملاً ناعادلانه است. زندانیان از حقوق اساسی شامل حق دفاع از خود، مشاهده و مطالعه مدارك علیه آنها و دسترسی به وكیل و خانواده محروم بودند.
عفو بین‌الملل معتقد است که ادارات خودگردان وابسته به نیروهای کُرد (PYD) نمی‌توانند و نباید به بهانه مبارزه با داعش، حقوق بشر و حقوق مردم محلی اعم از کرد و عرب را نقض کنند. گفتنی است اداره خودمختار به رهبری PYD از سال 2014 پس از عقب‌نشینی نیروهای دولت سوریه، بخش‌هایی از شمال سوریه (مناطق کردنشین) را اداره کرده است. این گروه، نیروی پلیس، دادگاه‌ها، زندان‌ها و قوانین خاص خود را دارد. عفو بین‌الملل تاکید کرده است که دولت خودمختار PYD به عنوان یک نهاد حاکم واقعی (دوفاکتو)، موظف است به قوانین بین‌المللی حقوق بشر و حقوق بشردوستانه بین‌المللی از جمله منع بازداشت خودسرانه و الزام به اطمینان از محاکمات عادلانه احترام بگذارد.
یکی از بازداشت شدگان به نام مالک، 35 ساله، مرد عرب اهل رقه، به عفو بین‌الملل گفت که او به تروریسم متهم شده است. اما تنها مدرک علیه وی شامل پست‌های فیسبوک است که از PYD انتقاد کرده است. نیروهای آسایش (پلیس حزب پ.ی.د) همچنین از قانون ضد تروریسم برای بازداشت و محاکمه گروه‌های مخالف کرد به دلیل انتقاد از PYD استفاده کرده‌اند. حزب دموکرات کردستان سوریه (PDK-S) به عنوان یک حزب مخالف کُرد پ.ک.ک و نهادهای آن، به عفو بین‌الملل گفت که در سال 2014 میلادی، 12 عضو حزب آنها در عفرین، (شهر تحت نظارت نیروهای پ.ی.د تا پیش از تجاوز ترکیه)، بدون هیچگونه مدرک و دلیل معتبر، خودسرانه بازداشت و به جرم ارتکاب عملیات تروریستی محکوم شده‌اند.
عفو بین‌الملل، ضمن اعلام وضعیت مناسب بازداشت‌گاه‌ها از نظر امکانات مختلف، از ادارات خودگردان به رهبری PYD می‌خواهد تا دستگیری‌های خودسرانه را پایان دهد و همه زندانیانی را که به طور غیرقانونی در زندان هستند آزاد کند. دستگیری نباید بدون حکم انجام شود. دستگیری‌های خودسرانه مغایر با قرارداد اجتماعی ادارات خودگردان (قانون اساسی مصوب ژانویه سال 2015)، است.
گزارش از رادمان محمدی
[1] . https://www.amnesty.org/en/latest/news/2015/09/syria-abuses-mar-pyd-fight-against-terrorism/