کردی زبانی است ایرانی و متعلق به گروه زبان‌های شمال غربی یا جنوب غربی این خانواده. این زبان دارای لهجه‌های بسیاری است که می‌توان آنها را در گروه‌های کم و بیش مشخص‌تری طبقه‌بندی کرد. مارتین وان برویین‌سن، جامعه‌شناس هلندی که پس از بررسی اوضاع جامعه کرد از نزدیک، کتاب “جامعه‌شناسی مردم کرد” را نوشته در صفحات 35 تا 37 در مورد زبان کردی می‌نویسد و می‌گوید زبان واحد کردی وجود ندارد و لهجه‌های مختلف کردی برای خود کردها نیز متقابلا مفهوم نیست و یا بسیار کم مفهوم است.
ای نویسنده هلندی در ادامه می‌نویسد:
یکی لهجه شمالی و شمال غربی است که معمولا کرمانجی خوانده می‌شود و دیگری لهجه جنوب که معمولا سورانی می‌نامند و خود نیز به چندین لهجه مکریان و سلیمانیه و بسیاری دیگر تقسیم می‌شود. دسته سوم نیز لهجه‌های جنوب شرقی مانند سنه‌ای، کرمانشاهی و لکی‌اند که بیشتر به فارسی نزدیک‌اند تا دو گروه قبلی.
مارتین وان برویین سن خاطر نشان می‌کند:
«این گروه لهجه‌ها نه تنها از لحاظ لغوی و آواشناختی تفاوت‌های زیاد با هم دارند بلکه از لحاظ دستور نظیر و افعال متعدی و صورت‌هایی نظیر عنصر ریشه‌ای در افعال مجهول در لهجه‌های جنوب (که در لهجه‌های دیگر وجود ندارد) با دیگران فرق دارند. در ترکیه نیز، زازازبان‌ها وجود دارند که زبان کرمانجی را فرا می‌گیرند. در حالی که آموختن زبان زازا برای کرمانجی‌زبانان بسیار دشوار است. در غرب کرمانشاه و محدوه‌ای از کردستان عراق زبان هورامی نیز وجود دارد که برای دیگران مفهوم نیست.
نویسنده این را عاملی مهم برای رد ادعای ناسیونالیست‌های کرد می‌داند که مدعی‌اند کردی زبانی واحد است و با هدف ملت‌سازی آن را دنبال می‌کنند.