منبع: سایت اکسپرس
ترجمه از: دیدبان حقوق بشر کردستان ایران
چند سال قبل در جاده‌ای در نزدیکی پایتخت ترکیه آنکارا، یک خودروی مرسدس بنز زرهی نشان داده شد که تصادفی بسیار شدید کرده بود. یک نماینده حزب «راه راست» و همزمان رئیس یک قبیله کُرد و طرفدار حکومت و همچنین معاون سابق پلیس استانبول و یک فرد مافیای تحت تعقیب پلیس بین‌الملل سوار بر این بنز بودند. این تصادف در نزدیکی شهر بورسا در غرب ترکیه رخ داد و که یک شوک سیاسی واقعی به کشور وارد کرد.
دیگر روزی نیست کالبته روزی نیست که یک تصادف یادآور قاچاق و استفاده از مواد روانگردان نشود. کشور ترکیه که گذرگاه سنتی عبور مواد مخدر است خودش نیز به بازاری برای این پودر سفید تبدیل شده و مصرف آن چند برابر شده است. فروشندگان مواد مخدر برای ایجاد سریع یک طبقه جدید مصرف‌کننده به مدارس روی آورده‌اند که در این محیط هر واحد آن حدود بیست یورو فروخته می‌شود. فقط در سال 1995 تعداد 18 مورد مرگ به خاطر استفاده بیش از حد از مواد ثبت شد. از آغاز سال نیز این موارد به 200 مورد رسیده است. به گفته دکتر بیازیورک مدیر کلینیک آناتولی تنها نهاد خصوصی کشور و متخصص در حوزه بررسی سموم ناشی از مواد مخدر می‌گوید ده درصد معتادان ترکیه بین 10 الی 14 سال دارند و چهل درصد نیز بین 14 الی 18 سال دارند.
مسئله مواد مخدر با مساله کردستان ترکیه ارتباطی تنگاتنگ دارد. محمد آلتان، استاد اقتصاد و سردبیر روزنامه صباح، می‌گوید: «می‌توان این سوال را پرسید آیا همیشگی بودن و ادامه مسئله جنوب شرق ترکیه به خاطر یک مسئله واقعا کُردی است یا فقط به خاطر منافع قاچاقچیان سلاح و مواد مخدر است». ارتش ترکیه از سال 1993 برای قطع دسترسی اعضای مسلح پ.ک.ک به روستاها حدود سه هزار روستای کُرد را از سکنه خالی کرد و مردمان آنها را در قالب مجموعه‌هایی در مکان‌های دیگر اسکان داد.
یک سیستم غیرنظامیان همکار دولت نیز از بعضی قبایل تشکیل شد که از دولت حقوق می‌گیرند و همراه «تیم‌های ویژه» یعنی یک واحد پلیس مستقل با حقوق بسیار بالا ایجاد شد. تبدیل دهقانان به افرادی حقوق‌بگیر و ارائه اختیار تام به پلیس‌هایی که بیشتر به خاطر پول انگیزه دارند، یک ریسک بزرگ بود.
گریلاها مواد مخدر قاچاق می‌کنند
یک کمیسیون پارلمانی که در مورد قتل‌های زنجیره‌ای نامعلوم در جنوب شرقی تحقیق می‌کرد اعلام کرد متوجه شده است اعضای مسلح پ.ک.ک موسوم به گریلا در زمینه قاچاق مواد مخدر فعال هستند. همچنین، دو باند مرکب از افسران ارتش و «محافظان کُرد روستا» متلاشی شدند. بر اساس نتایج یک کمیسیون اعزامی توسط حزب جمهوریخواه خلق مثلث یوکسکاوا- حکاری- وان، فعال‌ترین مسیر قاچاق مواد مخدر است. این منطقه تا سال 1993 تحت کنترل سازمان‌جدایی طلب پ.ک.ک بود و سپس تحت کنترل شبه نظامیان وابسته به دولت قرار گرفت. گزارش ارائه شده توسط حزب جمهوریخواه خلق نشان می‌دهد از خودروها و افراد نظامی نیز برای انتقال کالای قاچاق استفاده شده است.
این بدان معنا نیست که اعضای مسلح پ.ک.ک از این قاچاق بهره‌مند نمی‌شوند. وزیر دفاع ترکیه تخمین می‌زد گروه پ.ک.ک هر سال چندین میلیارد دلار از فروش و قاچاق مواد مخدر کسب می‌کند. انحصار این فعالیت فقط در انحصار گروه پ.ک.ک قرار ندارد. «دوغو پرینچک» رئیس حزب کوچک «کارگران» سابق «حزب وطن» کنونی می‌گوید: «بر اساس یک گزارش مخفی دولت یک باند سازماندهی شده و تخصصی قاچاق مواد مخدر با تکیه بر افسران سابق راست افراطی وجود دارد. اعضای این سازمان گذرنامه دیپلماتیک و کارت پلیس دارند. طبق این گزارش، «محمد آغاز» وزیر سابق کشور زمانی که رئیس نیروهای امنیتی بود با آنها گفتگو کرده بود. وی پس از افشاگری‌ها مجبور به استعفا شد.