کاوه عزیزی، کارشناس مسائل کردی در مصاحبه اختصاصی با دیدبان حقوق بشر کردستان ایران، ضمن انتقاد از روش پ.ک.ک در مورد کودکان، تاکید کرد که «همزمان با کاهش تعداد گریلاها در جنگ با ترکیه، پ.ک.ک. از کودکان برای جبران کاهش نیروی خود استفاده می‌کند، اما مسئله به‌کارگیری کودکان به عنوان سرباز از همان آغاز تاسیس پ.ک.ک. به ویژه آغاز حملات مسلحانه آن وجود داشته و همچنان ادامه دارد». مشروح مصاحبه دیدبان حقوق بشر کردستان ایران با این کاشناس در ادامه از نظر خوانندگان می‌گذرد.
جناب آقای دکتر عزیزی، در پی کشته شدن تعداد زیادی از کادرهای ارشد پ.ک.ک. در چند سال اخیر، به نظر شما چرا پ.ک.ک./پژاک بر جذب و عضویت کودکان تمرکز کرده‌اند؟
همزمان با کاهش تعداد گریلاها و نیروهای ارشد پ.ک.ک، این گروه از کودکان برای جبران کاهش نیروی خود استفاده می‌کند اما مسئله به‌کارگیری کودکان به عنوان سرباز از همان آغاز تاسیس پ.ک.ک. به ویژه آغاز حملات مسلحانه آن وجود داشته و همچنان ادامه دارد. اگر به عنوان نمونه به عکس‌های عبدالله اوجالان در زمان حضور در مقرهای پ.ک.ک. در دره بقاع در لبنان نگاه کنیم، خواهیم دید در یک مراسم رژه اعضای مسلح، اوجالان به گریلاها سلام می‌کند و تقریباً همه اعضای مسلح کودک هستند. یعنی از همان دهه هشتاد میلادی روند عضویت کودک سربازان بخشی از اقدامات پ.ک.ک. بوده، لذا اتفاق جدیدی رخ نداده است. اما از طرفی می‌دانیم قوانین بین‌المللی و حتی داخلی کشورها استفاده از کودکان در جنگ را ممنوع کرده است. قانون کلی نیز این است افراد زیر 18 سال نباید در جنگ مشارکت نمایند.
شما به قوانین بین‌المللی اشاره کردید که برای دفاع از حقوق کودکان تصویب شده‌اند. اما از طرفی پ.ک.ک. مدعی دفاع از حقوق کردها است و این کودکان نیز کرد هستند و حقوق آنان نقض می‌شود. ارزیابی شما از مقایسه این دو رویکرد چیست؟
-ببینید من هنوز نتوانستم درک کنم چرا باید پ.ک.ک. را کُرد نامید! اما همین قدر مطمئن هستم که پ.ک.ک مشکلی بزرگ برای کردهاست. در این مساله شکی نیست. پ.ک.ک. برای حل مشکل کردها تاسیس نشد، بلکه آن را تاسیس کردند تا مشکلی جدید برای کردها ایجاد کند. یعنی پ.ک.ک مشکلی بزرگ برای کردهاست. پ.ک.ک. برای راه‌حل مشکل کُرد نیست بلکه بخشی از مشکل کُرد است.
بسیاری از کارشناسان کُرد دیگر نیز بر این عقیده‌اند و اخیرا نیز به تمرکز اقدامات پ.ک.ک. در اقلیم کردستان می‌پردازند. ارزیابی شما از تحولات اخیر و کنش پ.ک.ک. در اقلیم چیست؟
باید از خودمان بپرسیم پ.ک.ک. در کردستان عراق چه می‌کند؟ اصلا چرا باید اینجا باشد و چه نقشی دارند؟ یک حضور نظامی است. در پاسخ می‌گوییم پ.ک.ک. حق ندارد به اقلیم کردستان بیاید. اگر هدفش جنگ است باید به کردستان ترکیه برود و در آنجا کوه‌ها و موقعیت جغرافیایی بسیار صعب‌العبورتر از شرایط در اقلیم کردستان نیز است. پ.ک.ک. نباید در شنگال یا قندیل باشد. مثلا در شنگال علیه اقلیم کردستان فعال شده است. ایزدی‌ها را علیه اقلیم کردستان تشویق و تحریک می‌کند که کرد نیستند. من در این اقدامات پ.ک.ک. اثری از کُرد بودن نمی‌بینم. اتحاد و دشمنی پ.ک.ک با هر گروه و هر کشوری، خلاف منافع کردهاست.
بعضی می‌گویند هدف پ.ک.ک. از بین بردن وضعیت رسمی اقلیم کردستان است. این ادعا تا چه حد واقع‌بینانه است؟
مسئله اصلی این نیست که بخواهد این وضعیت رسمی از بین برود یا نه، بلکه مسئله مهم نتیجه کار پ.ک.ک. است. ببینید در کردستان عراق و در طی چند سال اخیر نظامیان ترکیه به بهانه حضور پ.ک.ک. تا تقریبا پنجاه کیلومتر در داخل خاک اقلیم کردستان عراق مستقر شده و این منطقه را رسماً اشغال کرده‌اند. ده‌ها پایگاه نظامی ترکیه در کوه‌های کردستان عراق تاسیس شده است. نکته دیگر این است که 600 روستای کُرد را از سکنه تخلیه کرده و مردم را آواره کرده‌اند و به تدریج ارتش ترکیه روستاها را کنترل و پ.ک.ک. نیز عقب‌نشینی می‌کند. در شنگال و مناطق جنوبی نیز فقط و فقط برای کردها مشکل درست می‌کند. پ.ک.ک اجرای ماده 140 قانون اساسی عراق را نمی‌پذیرد و می‌دانیم شنگال نیز بخشی از این مناطق مورد مناقشه است. پ.ک.ک. مخالف اجرای این توافق اربیل و بغداد است. این رویکرد پ.ک.ک، علناً ادبیات ضد کردی است و خیلی شفاف می‌گوید خواهان جنگ با اقلیم کردستان است. سوال این است: «آیا وظیفه تو جنگ با ارتش ترکیه است یا اقلیم کردستان»؟
اخیرا گزارشی منتشر شده و طی آن مادر بنیامین فرج‌زاده، یک کودک‌سرباز که پس از ربوده شدن و عضویت چند ماهه توسط پژاک، توانسته به اقلیم کردستان فرار کند. مادرش می‌گوید او نزد پاراستن است اما پاراستن از تحویل دادن او خودداری می‌کند و حتی ممکن است وی را همانند دیگر اعضای جدا شده و فراری از پ.ک.ک./پژاک به عنوان مزدور به حزب دموکرات کردستان ایران بفروشد. ارزیابی شما از این خبر چیست؟
پیشنهاد می‌کنم این اظهارات مرا به عنوان سند قبول کنید. لشکر روژ نیازمند این کودکان نیست. اکنون در مراکز حزب دموکرات کردستان سوریه در اربیل و دهوک و دیگر شهرهایی که کردهای سوری آواره هستند بیش از 6 هزار نفر برای عضویت در لشکر روژ اعلام آمادگی کرده‌اند اما ما آماده پذیرش آنان نیستیم.