به گزارش دیدبان حقوق بشر کردستان ایران، «جامعه دموکراتیک و آزاد روژهلات کوردستان، کودار (نهادی وابسته به پژاک- شاخه ایرانی پ.ک.ک) به مناسبت نوروز 1399 بیانیه‌ای صادر و در آن ادعاهایی مطرح کرده است. مهمترین ادعای این نهاد وابسته به پژاک، توقف یکجانبه اقدامات مسلحانه و سخت برای نشان دادن حُسن نیت خود است. دیدبان حقوق بشر کردستان ایران به حُکم وظیفه حقوق بشری خود تمام مصادیق نقض حقوق بشر در مناطق کردنشین ایران را رصد و مستند کرده است و برای یادآوری سران و اعضای پژاک، به ترتیب آنها را بیان خواهد کرد. سایت دیدبان نیز تاکنون مصادیق کودک‌سرباز، اخاذی و… توسط نیروهای پژاک را بارها منتشر کرده است. در این گزارش، اهم موارد بیانیه پژاک بررسی خواهد شد. موارد مندرج در «گیومه» عینا از عبارات بیانیه پژاک است.
1. متن بیانیه پژاک، بسیار ثقیل و مبهم، کلی و متناقض است. نویسندگان بیانیه فکر کرده‌اند که با به کار بردن الفاظ ثقیل و عجیب، بار محتوایی آن نیز افزایش خواهد یافت! مشخص نیست جامعه هدف و مخاطب این بیانیه کدام گروه و حزب است. احزاب اپوزیسیون کُرد ایرانی، بارها به صراحت اعلام کرده‌اند که پژاک را به رسمیت نمی‌شناسند. زیرا پژاک، شاخه ایرانی پ.ک.ک و یک حزب غیرایرانی (ترکیه‌ای) است.
2. پژاک از «مبارزات خلق كورد در سال 1398 در مسير آزادی ملت‌های تحت ستم و تحقق سیستم كنفدراليسم و ملت دموكراتيك»، سخن گفته است. کدام مبارزات توسط خلق کُرد برای آزادی ملت‌ها انجام شده است؟ آیا اعتراضات در شهرهای ایران و مناطق کردنشین به دلیل افزایش قیمت بنزین در پاییز 1398، ماهیت اقتصادی نداشت؟ آیا این اعتراضات، با هدف تحقق كنفدراليسم دموکراتیک صورت گرفت؟ اصولا چند درصد مردم کردنشین ایران، با این مفهوم متناقض و غیرواقعی و مبهم آشنا هستند که در پی تحقق آن بروند؟
3. «جامعه دموكراتيك و آزاد شرق كوردستان (كودار)»، در کدام بیانیه و کنگره واقعا فراگیر، نماینده خلق کُرد شده است؟ کدام احزاب کُرد این گروه را به رسمیت شناخته‌اند، جز نهادهای وابسته به پ.ک.ک؟ پژاک عبارت «دولت‌های محافظه‌كار و ارتجاعی» را برای توصیف دولت‌های قانونی منطقه به کار برده است. اگر این ادعا صحیح است، چرا رهبر پژاک (عبدالله اوجالان) به نیروهای خود توصیه کرد که به حساسیت‌های ترکیه در سوریه احترام بگذارند؟ چرا شاخه سوریه‌ای پ.ک.ک، با دولت سوریه وارد مذاکره شد؟ این موارد، تناقض نیست؟ پژاک نوشته است که کودار بر سازماندهی خلق در مقام استراتژی بی‌بديل «خط سوم» مهر تمرکز کرده است. این استراتژی را چه کسی و در کدام اثر علمی تدوین کرده است؟ خروجی این راهبرد تاکنون چه بوده است؟ «تحقق اتحاد ملی احزاب و اپوزيسيون كوردستانی و ايرانی» که پژاک مدعی آن است، در کجا خود را نشان داده است؟ کدام احزاب مخالف دولت ایران، با پژاک وارد همکاری جدی شده‌اند و خروجی این اتحاد چه بوده است؟ البته خودِ پژاک به بی نتیجه بودن این راهبرد اعتراف کرده است و در همین بیانیه به صراحت گفته: «پاسخ احزاب و اپوزيسيون ايرانی و كوردستانی به فراخور روشنگری راه آزادی در برهه كنونی پاسخگو نبوده و نيست».
4. نقطه بسیار مهم بیانیه پژاک آنجاست که می‌گوید: «حاکمیت ایران با تشديد حملات مزورانه خود عليه صفوف گريلا از مناطق ماكو تا ايلام و كمين‌گذاری‌ها در مناطق داخلی و مرزی، اين پيام را داد كه علی‌رغم تهديدات داخلی و خارجی و استمرار توقف يك‌طرفه عمليات‌ها از سوی «ی.ر.ك» اما حاضر به رعايت كوچك‌ترين حقوق ملت‌ها به‌ويژه ملت كورد نيست. در فصول بهار، تابستان و پائيز سال 1398 حملات نظام با هدف اشغال بيشتر شرق كوردستان و سركوب جنبش، مواضع خصمانه سياسی- نظامی وی در مقوله كوردستيزی تاريخی- معاصر را بارديگر اثبات نمود». قطعا مناطق کردنشین ایران از توسعه‌نیافتگی تاریخی رنج می‌بَرند. یقیناً دولت ایران باید به مناطق کردنشین بیشتر از سایر مناطق مرکزی توجه کند. دیدبان حقوق بشر کردستان ایران بارها دولت ایران را خطاب قرار داده است. کودک‌سرباز، کولبری، اخاذی و… از مشکلات این مناطق است. پژاک در این معضلات سهمی ندارد؟ اگر عملیات مسلحانه در داخل خاک ایران از سوی پژاک (در راستای حُسن نیت) متوقف شده است، پس چرا افکار عمومی و شواهد میدانی، پژاک را مسئول جنایات ماکو و سلاخی شهروندان کرد می‌دانند؟ تاج‌الدین میرزایی، شهروند ایران و ساکن ماکو، چرا هدف اخاذی و ترور پژاک قرار گرفت؟ (دیدبان به زودی گزارش مستند این جنایت را منتشر خواهد کرد).
اگر پژاک، عملیات خود در ایران را متوقف کرده است، چرا اعضای سابق خود مانند سامان دانشور را ترور کرد؟ گناه راننده آمبولانس یعنی کوهسار فاتحی چه بود که هدف ترور پژاک قرار گرفت؟ این عملیات تروریستی، نشان‌دهنده حُسن نیت پژاک است؟ ده‌ها مورد ربایش کودکان برای اخاذی و استفاده از آنها به‌عنوان کودک سرباز، نشانه چیست؟ چرا پژاک عملیات تروریستی را حق خود می‌داند؟ چرا مدعی توقف آن شده است، اما در سایت دیدبان بارها مصادیق عملیات تروریستی و نقض حقوق بشر ذکر شده و پژاک آنها را تکذیب نکرده است؟ کافی است یک نفر کلمه پژاک را در سایت دیدبان جست‌وجو کند تا با انبوهی از گزارش نقض حقوق بشر توسط پژاک مواجه شود. این موارد نشانه توقف عملیات است ادامه حملات تروریستی؟
گزارش‌های متعدد از اخاذی از کارگاه‌های تولیدی و اقتصادی که هدف حملات پژاک قرار گرفتند، نشانه چیست؟ پژاک، مردم را در فشار اقتصادی قرار داده است؟ هدف از این کار چیست؟ شورش یا حمایت از مردم کُرد؟ اگر پژاک واقعا نگران مردم است، چرا به سراغ ارتقای سطح زندگی اعضای خود نمی‌رود؟ آیا سران این گروه از وضعیت شیوع کرونا و سطح پایین بهداشت در مقرهای خود آگاه هستند؟ چگونه گروهی خود را مدعی نجات مردم می‌داند، اما اعضایش را نمی‌تواند حفاظت کند؟
5. پژاک، تجاوز‌های تركيه به مناطق کردنشین سوریه و عراق را «جنگ ويژه بين‌المللی» و تبانی قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی توصیف کرده است. سوال اینجاست: «چرا پ.ک.ک و شاخه سوریه‌ای آن مدت‌ها به همکار و نیروی زمینی آمریکا تبدیل شده بود؟» چرا جان هزاران جوان کُرد قربانی همکاری پ.ی.د با آمریکا شد؟ آیا آمریکای ترامپ، قدرت جهانی نیست؟ پس چرا پ.ک.ک به نیروی زمینی این آمریکا تبدیل شده بود؟ و در نهایت، نتیجه این همکاری چه شد؟ ترکیه، مناطق کردنشین را اشغال کرد و آمریکا ساکت بود.
در پایان باید گفت بیانیه پژاک، بسیار متناقض و به دور از حقیقت و منطق است. سهم گروه‌هایی مانند پژاک در عقب افتادگی مناطق کردنشین بسیار بالاست و این گروه نمی‌تواند با بیانیه‌های خود، فرافکنی کند.