تروریسم دولتی عبارت است از اقداماتی تروریستی که یک دولت علیه اتباع کشورهای دیگر یا شهروندان خود انجام می دهد(1). روث جی. بلکلی، استاد علوم سیاسی و روابط بین المللی دانشگاه شفیلد آمریکا، مینویسد ایالات متحده حامی و مروج تروریسم دولتی است و تروریسم دولتی را چنین تعریف میکند: “هدف قرار دادن غیرقانونی افرادی که دولت موظف به محافظت از آنهاست و هدفش نیز انتقال مستقیم ترس به اهدافی فراتر از فرد هدف قرار گرفته است(2).”
اسناد و مدارک از طبقهبندی خارجشده در سفارت آمریکا در جاکارتا، پایتخت اندونزی، در سال 2017 نشان میدهد آمریکا به صورت مستقیم در تشویق و تسهیل قتل عام صدها هزار مظنون به کمونیستی بودن در دهه شصت میلادی در اندونزی دخالت داشته است(3). رئیس کمیته ضدتروریسم سازمان ملل متحد در آخرین سخنرانی خود اعلام کرد در دوازده کنوانسیون سابق در مورد تروریسم به مسئله تروریسم دولتی اشاره نشده است چون یک مفهوم حقوقی بینالملل نبود اما اکنون باید دولتهایی را محاکمه کرد که از قدرت خود سواستفاده میکنند و کنوانسیونهای بینالمللی را نقض مینمایند چون مرتکب جنایت و نقض حقوق بشر میشوند(4).
سابقه ایالا متحده آمریکا در تروریسم دولتی به دهههای پیش بر میگردد که از جمله آن در دوران جنگ سرد میباشد که برای حفظ منافع کاپیتالیستی با ایجاد سیستمهای نئواستعماری دولتهای مشتری و همکاری با دولتهای منطقه تروریسم دولتی را به پیش می برد. آمریکا در تعریف تروریسم نیز آن را ناقص ارائه کرده و از اشاره به تروریسم دولتی خودداری کرده است(5).
آنچه آمریکا در عراق علیه سردار قاسم سلیمانی انجام داد نیز مصداق بارز حمایت علنی آمریکا از تروریسم دولتی است. همان طور که آمریکا برای پیشبرد اهداف خود در دوران جنگ سرد به ترور متوسل میشد اکنون در خاورمیانه نیز با مشاهده شکست سیاستهای خود در حمایت از گروههای تروریستی مانند داعش، القاعده در عراق و سوریه راه را نه در تغییر سیاستهای غلط خود دیده بلکه با توسل به تروریسم دولتی فرمانده یک نیروی رسمی نظامی یک کشور مهم منطقه یعنی ایران را هدف قرار داده و با نقض حاکمیت ملی عراق در یک فرودگاه غیرنظامی خودروی حامل او را هدف قرار داد. آمریکا با این اقدام خود منطقه را وارد فضای تنش شدید می کند.
منابع:
- Aust, Anthony (2010). Handbook of International Law (2nd ed.). Cambridge University Press. p. 265. ISBN 978-0-521-13349-4.
- Blakeley, Ruth (2009). State Terrorism and Neoliberalism: The North in the South. Routledge. pp. 21, 22 & 23 ISBN 0415686172
- Melvin, Jess (20 October 2017). “Telegrams confirm scale of US complicity in 1965 genocide”. Indonesia at Melbourne. University of Melbourne. Retrieved May 21, 2018.
- “Addressing Security Council, Secretary-General Calls On Counter-Terrorism Committee To Develop Long-Term Strategy To Defeat Terror”. United Nations. Retrieved 2009-03-25.
- Gupta, Dipak K. (2008). Understanding terrorism and political violence: the life cycle of birth, growth, transformation, and demise. Taylor & Francis. p. 8. ISBN 978-0-415-77164-1. Archived from the original on 2016-05-02. Retrieved 2016-01-05.