با بررسی تاریخ دویست ساله اخیر کردها می‌توان به سهولت شاهد تکرار مکرر یک مسئله بود: قیام و جنگ، شکست، خیانت، ویرانی، آوارگی. در قرن بیستم نیز می‌توان دو ویژگی اعتماد به کشورهای غربی و سرانجام رها شدن به حال خود را به این دور باطل افزود. این مساله درقرن بیستم بیشتر مشهود است و متاسفانه در قرن بیست و یکم نیز ادامه دارد. بارزترین نمونه آن اعتماد کردهای به آمریکاست که با دستورهای دمدمی دونالد ترامپ در تویئتر و دادن چراغ سبز به ترکیه برای همگان آشکار شد که ترکیه سیاست پاکسازی نژادی را دنبال می کند و این سیاست هنوز هم ادامه دارد.
در ترکیه نیز شیخ سعید پیران با تکیه به حمایت انگلستان توانست حدود ده ماه به پیش برود اما به محض این که ترکیه نوین مالکیت عراق تحت قیمومت انگلستان بر موصل و کرکوک را قبول کرد، انگلیس کنار کشید و شیخ و یارانش به طرزی غیرانسانی اعدام شدند و حتی هنوز هم محل دفن شان اعلام نشده است. در عراق داستان های صدام حسین و حلبچه و انفال برای همه آشناست.
شاید بتوان گفت موارد تاریخی در بالا در بستر زمان و شرایط خاص خود بوده و لذا برای خود توجیحی نیز داشته اند و البته بخشی از تاریخ اند و نمی توان به عقب بازگشت و مانع تکرار شد و یا آنها را در مسیر دیگر هدایت نمود. اما حداقل می توان با خواندن تاریخ مانع تکرار مواردی مشابه شد چرا که می دانیم در هر مورد – که تعداد آنان نیز کم نیست – ضربات سنگینی بر پیکرده جامعه کرد وارد شده و گاهی نیز غیرقابل جبران هستند: حلبچه، انفال… می توان گفت زمان آن رسیده کردها روشی را کنار بگذارند که در طی حداقل دو قرن نه تنها موفقیتی نداشته بلکه زیان های سنگینی را نیز به جامعه کرد وارد نموده است.
اگر دیروز با تکیه به سلاح های سبک می توانستند حتی ارتش صدام را در کوههای هندرین وادار به شکستی سنگین کنند باید گفت امروز نمی توان با سلاح های پیشرفته ناتو در ارتش ترکیه با رویکرد کنونی مقابله کرد همان طور که در عفرین، گرسپی و سرکانیه ثابت شد. باید با بررسی جامعه کنونی جهانی و معیارهای حاکم بر آن ابزار مناسب با آن را در دست گرفت و از اصرار بر روش سنتی دست کشید. یعنی از تقابل مسلحانه به تعامل فرهنگی روی آورد. همان طور که از عناوین هر دو رویکر معلوم است در تقابل یکی تلاش می کند تا دیگری را حذف کند و به صورت طبیعی جناح ضعیف متضرر می شود اما در تعامل طرفین به همدیگر مشروعیت می بخشند و راه را برای تقویت همدیگر با هدف ترویج صلح و ثبات و امنیت از نوک قلم فراهم می کنند.
نویسنده: عارف کرمانشاهی