منبع: موسسه روابط بین الملل و تحلیل استراتژیک ترکیه (تورکسام)
مواد مخدر به یک تراژدی در جامعه غرب تبدیل شده است. در حالی که تعیین ارقام دقیق ممکن نیست و این به خاطر ماهیت این تجارت میباشد، سازمان مبارزه با مواد مخدر و جنایات در سازمان ملل متحد تخمین میزند مواد مخدر غیرقانونی پس از نفت و فروش سلاح رتبه سوم یعنی 300 میلیارد دلار را دارد. در سال 2013 و 2014 تعداد افرادی که بر اثر مواد مخدر فوت کردند در امتداد افزایش میزان هروئین، کوکائین و آمفتامین ضبط شده در آلمان بود. در این گروه، تعداد افراد زیر 25 سال به صورتی غم انگیز افزایش میزان مصرف در طی سالها را نشان میدهد.
در انگلستان در طی دوره سال 2014 تا 2015 میزان هروئین ضبط شده توسط پلیس و نیروی مرزی روند افزایشی از 647 کیلو در 14-2013 به 1113 کیلوگرم در دوره 15-2014 یعنی افزایش 72 درصدی را نشان میدهد. میزان مواد مخدر ضبط شده در فرانسه در سال 2015 160 تن بود. بزرگترین میزان در یک مرحله یعنی 7 تن بود که در اکتبر 2015 در پاریس رخ داد. کارشناسان خاطرنشان میکنند فقط یک دهم موادمخدر تجارت شده ضبط شده است یعنی وقتی یک کیلوگرم ضبط میشود 9 کیلو هنوز هم در بازار تجارت میشود.
در انگلستان نیز آمارها نشان میدهد تعداد افراد معتاد به هروئین در سال 206 به میزان 260 هزار نفر بود. متاسفانه، ارقام به روز شده آن را نداریم. اما میدانیم مسلما تعداد این افراد امروزه بسیار بیشتر از رقم مذکور است. اداره ملی مبارزه با جنایات انگلستان در یک پیام توئیتری در 18 دسامبر 2015 میگوید «بیش از 24 میلیارد پوند خرج جنایات سازمان یافته میشود.» تصور کنید با این مبلغ عظیم چه کارهایی عظیم میتوان انجام داد تا اوضاع زندگی در انگلستان بهتر شود. مهمتر این که این با صرف این مبلغ باز هم مشکلات روحی و جسمی این 260 هزار نفر باقی میماند؟
هشتاد درصد قاچاق مواد مخدر به کشورهای اروپایی توسط پ.ک.ک. صورت میگیرد. برای تایید یک نمونه میآوریم. اطلاعاتی در یک گزارش انگلستان نشان میدهد عبدالله بایباسین 90 درصد قاچاق هروئین به انگلستان را در سال 2006 کنترل میکرد. همان شخص در ترکیه به خاطر قاچاق مواد مخدر و تامین مالی پ.ک.ک. محکوم شد. اما او به انگلستان فرار کرد و به عنوان «پناهنده کرد» اجازه اقامت گرفت. اگر پ.ک.ک. روزی موفق به ایجاد «کردستان» شود، پایه و اساس آن پول تجارت مواد مخدر ناشی از قاچاق آن خواهد بود که پ.ک.ک. با آن اروپا را مسموم کرده است.
پ.ک.ک. این سومین سازمان بزرگ تروریسم مواد مخدر در دنیا با ایجاد ابهام چنین وانمود میکند که با شاخههای فرعی خود ارتباطی ندارد. درواقع، همه آنها واحدهایی از پ.ک.ک. هستند و در یک ساختار سازمانی سفت و سخت به هم پیچیده قرار دارند. برای همین نیز مهم است خاطرنشان سازیم حزب اتحاد دموکراتیک (پ.ی.د.) در سوریه درست مانند حزب راهکار دموکراتیک کردستان (پ.چ.د.ک) در عراق و حزب حیات آزاد کردستان (پژاک) در ایران شاخههایی از پ.ک.ک. هستند. هر واحد پ.ک.ک. با نامی متفاوت در کشورهای مختلف واحدهای مجزایی دارد که به صورت ی.پ.گ./ه.پ.گ./ و غیره عملیات مسلحانه انجام میدهند. کوما جواکین کردستان (ک.ج.ک.) بر همه آنها نظارت دارد. پ.ک.ک. در لیست تروریستی اتحادیه اروپا و آمریکا قرار دارد. همچنین در لیست تروریستی خیلی از کشورهای دنیا از جمله جمهوری آذربایجان قرار دارد. چون پ.ک.ک. بین همه قارهها ارتباط ایجاد میکند لذا میتواند – در واقع چنین نیز است – بیشتر منابع مالی خود را از قاچاق مواد مخدر تامین کند. بودجه پ.ک.ک. در سال 2015 به میزان 86 میلیارد دلار بود.
با این که افراد در شاخههای مختلف هستند اما به خاطر وجود روابط قوی خانوادگی به یک ساختار واحد تروریسم مواد مخدر تعلق دارند. آنها از تجارت قانونی خود استفاده میکنند تا پول غیرقانونی از فعالیتهای غیرقانونی را پولشویی نمایند. به یک نمونه از موارد متعدد اشاره میکنم. خانوادههای بولدان و بایبایسن علاوه بر ساختار و تجارت مواد مخدر کار تجارت قانونی نیز انجام میدهند. نیهات بولدان برادر ناتنی پروین بولدان نماینده حزب دموکراتیک خلقها (ه.د.پ.) در سال 2008 با 90 کیلو گرم هروئین دستگیر شد. پسرعمویش روسات بولدان نیز در سال 2012 به خاطر قاچاق مواد مخدر دستگیر شد.
فرانسوا اُو آغاز فعالیت قاچاق پ.ک.ک. از لبنان و توسعه و گسترش آن در دنیا و تبدیل شدن آن به یک سازمان تروریستی مواد مخدر و دیگر جنایات سازمان یافته را در «افراطیگرایی کرد و جنایات سازمان یافته: مورد حزب کارگران کردستان» توصیف نموده است. مطلبی کوتاه از گزارش او را در اینجا میآوریم:
«بیایید به آنچه اروپا و آمریکا در سال 1995 نوشتند کمی دقت کنیم: اکنون کاملا معلوم است پ.ک.ک. تولید، انتقال و قاچاق تریاک و دیگر مواد مخدر را برای سراسر اروپا انجام میدهد. به علاوه، شواهد عینی و منابع اطلاعاتی نشان میدهند پ.ک.ک. در پولشویی ناشی از قاچاق مواد مخدر نیز فعال است. دراقع پول حاصل از موارد مخدر به این سازمان تروریستی بر میگردد.»
درگیریها و جنگهای منطقه ای نفش مهمی در رشد و توسعه پ.ک.ک. و تنوع بخشیدن به فعالیتهای تروریستی آن ایفا نمود. جنگ ایران و عراق، جنگ خلیج، حمله به عراق و جنگ داخلی سوریه همگی این سازمان را به این روز رساند. رشد این سازمان ضرورت رشد منابع مالی را نیز ایجاد کرد. پ.ک.ک. در تولید مواد مخدر در لبنان/دره بقا یک گام به جلو برداشت و آن را به اروپا منتقل نمود. دهه نود میلادی سالهای قاچاق عظیم مواد به سمت کشورهای غربی توسط این سازمان تروریسم مواد مخدر بود. این فقط آغاز کار بود.
پ.ک.ک. در طی دهه نود با پیشمرگههای بارزانی جنگ کرد و این نیازمند داشتن سلاحهای سنگین بود. همین نیاز برای حملات در ترکیه و علیه نیروهای امنیتی نیز وجود داشت. با آغاز جنگ داخلی سوریه و ورود آن با نام پ.ی.د. در منطقه خودمختار «روژاوا» پ.ک.ک. نیازمند سلاحهای باکیفیت تر شد. سلاحهای پیشرفته ارتشها را جایگزین سلاحهای کلاسیک نمود. این گروه با موشکهای اس.ای.7 توانست کارایی حملات هوایی ترکیه را کم کند. تلاش پ.ک.ک. برای دستیابی به سلاحهای سنگین در ششم اکتبر 2012 توسط پلیس ضد ترور فرانسه کشف شد. آدم اوزون عضو ارشد پ.ک.ک. حین عملیات دستگیر شد. او به سه عضو دیگر سازمان به دادگاه برده شد. دلیل آن نیز تلاش وی برای خرید سلاح به ارزش یک میلیارد و 200 هزار یورو بود. سلاحهای ضد تانک از جمله این سلاحها بودند.
این سازمان تروریستی به قدرت سلاحهای خود متکی است که منابع مالی آن نیز با قاچاق مواد مخدر تامین میشود. همان طور که منطق ای معادله نشان میدهد، افزایش توان تسلیحاتی پ.ک.ک. به ویژه در سال 2012 در انتداد با افزایش قاچاق مواد مخدر میباشد. میزان مواد مخدر ذکر شده چندین تن بوده است.
در جنگ پ.ک.ک. و سازمان چپگرای انقلابی ترکیه برای انحصار بازار مواد مخدر اروپا درگیری رخ داد. پ.ک.ک. گام مهمی برای این منظور برداشت و در سال 1988 در هلند دست به قتل زد. پ.ک.ک. رئیس کنونی بازار مواد مخدر در اروپاست. دقت میکند در گزارشهای پلیس و استخبارات نباشد. تغییر استراتژی داد تا با رازداری نام خود را از لیست تروریستی آمریکا و اروپا حذف کند. اما نمیتواند بازار مواد مخدر را ترک کند. در این مورد، فروشندگان جنایتکار از تولید تا انتقال مواد به اروپا و آمریکا تا دلالان خیابانی همگی با پ.ک.ک. همکاری میکنند. خیلی دقت میشود کسی دیگر در این حلقه زنجیر قرار نگیرد. امروزه بین فروشندگان رقابتی شدید حاکم است و این قمار با قتلهای دوجانبه در هلند فرانسه اسپانیا پاناما آمریکا مکزیک و کلمبیا ادامه دارد. قتلها در هلند پاناما ترکیه و دوبی صورت میگیرد در حالی که در جاهای دیگر نیز قتلها مسلحانه است. قاتلان پس از ارتکاب قتل در هلند و ترکیه به مناطق امن پ.ک.ک. در شمال عراق فرار کردند تا از دست پلیس و قانون در امان باشند.
قتل سکینه پولاد جانسز عضو ارشد پ.ک.ک. همراه دو عضو دیگر در پاریس نیز با این مسئله مرتبط است. هزینههای بسیار زیاد تحت نظارت علی رضا آلتون سبب شد تا فراخوانی عمیق صورت بگرد تا بدانند داخل پ.ک.ک. چه میکنند و پلیس فرانسه پولشویی پ.ک.ک. از مواد مخدر را گرفت و این سبب شد تا ساختار سازمانی
آن لو برود و پس از دستگیری ندیم سون معلوم شد معاملات بسیار سنگین سلاح انجام داده است.
بین قتل سکینه جانسز – که به راستگویی و صراحت مشهور بود – و بررسی امور داخلی پ.ک.ک. رابطه وجود داشت. همه گزارشهای ایجاد شده در مورد قتل این سه زن توسط پ.ک.ک. و با هدف جلوگیری از افشای واقعیت بود.
در افغانستان، طالبان به صورتی قابل توجه با آزاد گذاشتن تولید تریاک به افزایش قاچاق مواد مخدر در دنیا کمک میکند. جنگ داخلی در سوریه همان عواقب همانند افغانستان را ایجاد کرد. در سوریه خشخاش کاشته میشود و همچنین هروئین و ماریجوانا در مناطق تحت کنترل پ.ک.ک. سریع رشد کرد. بیشترین رشد این محصول در مناطق کردنشین است. در حال حاضر میزان کاشت خشخاش در سوریه و ترکیه خیلی افزایش یافته است. مواد مخدر تبدیل شده به هروئین در آزمایشگاهها در شمال عراق در حجمی زیاد به اروپا و از آنجا نیز به قاره آمریکا فرستاده میشود.
در سال 2012 در لیجه، هزرو، هانی دیاربکر و استان قولپ و بینگل تعداد بیشماری مزارع خشخاش پیدا شد و باید گفت این مناطق تحت کنترل پ.ک.ک. قرار دارند. یک گزارش وزارت کشور ترکیه میگوید پ.ک.ک. در سال 2015 از کاشت مواد مخدر و قاچاق آن یک میلیارد دلار کسب کرده است. برای این که حجم قاچاق مواد مخدر را بدانیم بایستی به میزان کشف شده توسط پلیس نگاه کنیم. فقط در استانبول میزان 15 تن و 165 کیلو هروئین در طی چهار سال گذشته حین عبور از مرز به سوی اروپا کشف و ضبط شده است. بیش از 13 تن در عملیات سازماندهی شده توسط نیروهای امنیتی ترکیه در سواحل لیبی و بولیوی کشف شد که مبدا آن سوریه بود. در ژانویه 2014 دو تن هروئین در مرز ایران و ارمنستان از یک کامیون پیدا شد که از ترکیه آمده بود. دو تن هروئین در یونان در یک کامیون کشف شد که مقصد آن هلند بود.
باز هم تکرار میکنیم میزان کشف شده توسط نیروهای امنیتی فقط یک دهم میزان واقعی است. حجم بسیار زیادی مواد مخدر به سمت اروپا و آمریکا روانه میشود و هزاران مردم بی گناه را مسموم میکند و پول آن برای تروریسم خرج میشود و این برای بشریت ننگ است. قاچاق مواد مخدر و تروریسم دو عمل غیرقانونی هستند و از هم جدا نمیشوند. اگر فقط یکی را هدف قرار دهیم فایده ندارد بلکه تجارت سازمانهای تروریستی و جنایات سازمان یافته را تسهیل میکند. از طرف دیگر، مبارزه هماهنگ بین کشورهایی که مواد در آن تولید میشود تا مصرف میگردد یک ضرورت است. متاسفانه چنین همکاریای در منطقه وجود ندارد. در آمریکا اداره کنترل اموال خارجی اعضای ارشد پ.ک.ک. را پادشاهان قاچاق مواد مخدی اعلام کرد اما همین اعضا از ی.پ.گ. در سوریه حمایت میکنند. این وضعیت علنا به مسموم کردن مردم بی گناه توسط این سازمان تروریستی مواد مخدر کمک میکند. نمونه دیگر، کشورهای اروپایی و آمریکا در مورد تجارت نفت توسط داعش با صدای بلند به مردم خد اطلاعرسانی کردند. هر بار هم ترکیه را به همدستی با داعش متهم کردند. اما آنها هرگز در مورد صدها کیلوگرم و هکتارها مزرعه ماری جوانان متعلق به پ.ک.ک. صحبت نکردند که این گروه هنگام ترک کوبانی بر جای گذاشت. در دنیا، منافع سیاسی بر منافع مردم ارجحیت دارد. سازمانهای تروریستی و جنایات سازمان یافته از این فضا استفاده میکنند. سازمانهای مردم نهاد به عنوان بخشی از سیاست به دنبال همان منافع هستند حتی روابط خود با سازمانهای تروریسم مواد مخدر همانند پ.ک.ک. را مخفی نمیکنند. ویلیام بوردون وکالت آن دسته از اعضای پ.ک.ک. را به عهده گرفت که دلارهای مواد مخدر را پولشویی میکردند. این وکیل در عین حال رئیس فدراسیون بین المللی حقوق بشر است. هر فرد علاقمند به مسئله تروریسم میداند انجمن وابسته به دانیل میتران روابط نزدیکی با پ.ک.ک. دارد.
پ.ک.ک. با قدرت روابط خود در غرب، به یک سازمان گسترده تروریسم مواد مخدر در دنیا تبدیل شد. پ.ک.ک. امنیت مسیر از افغانستان شمال عراق و شمال سوریه را تامین میکند. این گروه چرخه کوکائین از کلمبیا به اروپا و ترکیه را مدیریت میکند.