از زمان فدرالیزه شدن عراق و خودمختاری اقلیم کردستان در این کشور، همواره یکی از چالشهای مهم در این منطقه و نقاط اختلاف میان اربیل- بغداد، بحث مهم پول نفت است. اقلیم کردستان بنا به گزارشهای مختلف و موثق، بدون اجازه دولت مرکزی، بارها به کشورهای مختلف از جمله اسرائیل نفت فروخته است. پول حاصل از فروش این نفت نیز هرگز به طور کامل و شفاف در اختیار دولت مرکزی قرار نگرفته است. علیرغم فروش میلیونها بشکه نفت، اقلیم همواره از دولت مرکزی نیز بودجه دریافت کرده و باز هم بدهی دارد و حقوق کارمندان به موقع پرداخت نمیشود.
بارها گزارش شده است که پول نفت اقلیم، در حسابهای شخصی مقامات میباشد و مردم در فقر به سر میبرند (اینجا را بخوانید). هنوز هم در مورد محل خرج پول نفت اقلیم، سوالات زیادی مطرح است و مشخص نیست دقیقا این پول کجا خرج شده است (اینجا را بخوانید). ماجرا تا آنجا بحرانی شده که حتی نچیروان بارزانی نیز پذیرفته که مشاوران و نزدیکانش، از شرکتهای خارجی رشوه گرفتهاند (اینجا را بخوانید). اما خطر بزرگ برای اقلیم کردستان و مردم کُرد این است که فساد نفتی و رقابت احزاب برای کسب ثروت و قدرت بیشتر، در نهایت منجر به جنگ و تنش و حتی تجزیهی عملی اقلیم شود. بارها مقامات اتحادیه میهنی کردستان (یکتی) اختلافات خود را مسئولان حزب دموکرات کردستان (پارتی) در مورد بودجه، مسائل سیاسی و… نشان دادهاند. اگر تنش در مورد پول نفت، بالا بگیرد، این احتمال وجود دارد که در نهایت، دو اداره واقعا جداگانه در اقلیم قدرت را به دست بگیرند.
اخیراً در یک برنامه زنده تلویزیونی، یکی از مقامات یکتی در سليمانيه در گزارشی فاش کرد که طبق سندهای به دست آمده از ویکیلیکس، مسرور بارزانی، درآمدهای ملی و محلی اقلیم را به نفع خود در گردش آورده و با ايجاد کمپانیهای مختلف و بزرگ درصدد پولشویی به سود حکمرانان پارتی و مخصوصا خانواده بارزانی است. این اتهام، به انحنا مختلف به سایر اعضای ارشد پارتی نیز وارد است. در این فضای سیاسی و رسانهای و با توجه به تشدید تنش میان احزاب اقلیم در قضایای مختلف مانند حضور پ.ک.ک و حملات ترکیه و روابط با بغداد، فساد نفتی و رقابت برای ثروت بیشتر، بسیار خطرناک است.
به همین دلیل نیز اتحادیه میهنی (یکتی) بسیار از این روند ناراضی است و کارشناسان، احتمال حرکت جدی این گروه به سوی جدایی و تجزیه در سلیمانیه و حلبچه را مطرح کردهاند. زیرا این گروه نیز در پی ثروت ناشی از فروش نفت است. در میان رقابت احزاب کُرد و ثروتاندوزی مقامات آنها، مردم نيز در فقر و فلاکت رها شدهاند و اقلیم، نمیتواند از طریق بانک، حقوق بازنشستگان را پرداخت کند و آنها را در ایام شیوع کرونا، در خیابان معطل میگذارد.