جنگ قدرت بین رهبری قدیمی پ.ک.ک مستقر در قندیل و نسل جوان حاضر در ی.پ.گ (یگانهای مدافع خلق) در سوریه این سوال را مطرح میکند: بشار اسد یا آمریکا؟
جمیل باییک، که در فهرست تحت تعقیب ایالات متحده قرار دارد، اخیراً در مورد روابط تاریخی و قوی پ.ک.ک با رژیم اسد سخنانی گفته و از توافق بین رژیم و یگانهای مدافع خلق حمایت کرده است. این اظهارات نه تنها به سیاست پ.ک.ک در سوریه مربوط میشود، بلکه ابعاد جدیدی از رقابت داخلی در داخل پ.ک.ک را بازگو میکند.
پس از پیروزی در چندین نبرد داخلی، نسل قدیمی پ.ک.ک در قندیل در حال تسلط بر نسل جدید در سوریه است. این رقابت در رهبری پ.ک.ک مهم است و ممکن است جنگ علیه تروریسم در منطقه و همچنین آینده سوریه را شکل دهد.
برای مدت طولانی، رهبری قندیل، نقش مظلوم عبدی، فرزندخوانده عبدالله اوجالان و فرمانده کل نیروهای دموکراتیک سوریه تحت سلطه یگانهای مدافع خلق را کاهش داده است. مظلوم عبدی پس از سالها فعالیت در پ.ک.ک، از سوی رهبری قندیل به سوریه فرستاده شد تا فرماندهی نیروهای یگانهای مدافع خلق و سازماندهی شاخه سوری پ.ک.ک را بر عهده بگیرد.
در سال ۲۰۱۴، زمانی که ایالات متحده تصمیم به کمک و حمایت از یگانهای مدافع خلق گرفت، فصل جدیدی آغاز شد. از آن زمان به بعد یگانهای مدافع خلق از نظر ظرفیت، نفوذ، نیروی انسانی، سرمایه، کنترل ارضی و شهرت و مشروعیت بینالمللی رشد کرد.
مظلوم عبدی از یک طرف با رهبران خارجی تماسهای تلفنی و دیدارهای مجازی داشت. نماینده عالی سیاسی یگانهای مدافع خلق، الهام احمد، که خود یکی از کهنه سربازان پ.ک.ک است، اغلب از پایتختهای غربی و روسیه بازدید میکرد. از سوی دیگر، رهبر مستقر در قندیل، یعنی جمیل باییک به زندگی خود در یک کوهستان به طور غایب از صحنه بینالمللی ادامه داد. علاوه بر این، ایالات متحده جایزهای را برای سه شخصیت برجسته پ.ک.ک اعلام کرد (اینجا را بخوانید)
این پویایی جدید راه را برای مظلوم عبدی و الهام احمد باز کرد تا خود را در طیف پ.ک.ک به عنوان رهبران کاریزماتیک جایگزینی برای دوران کالکان، جمیل بایک و مراد کارایلان معرفی کنند. در حالی که مظلوم عبدی و الهام احمد به دستاوردهای خود در زمینه شهرت بینالمللی، کنترل ارضی و اجرای ایدئولوژی عبدالله اوجالان اشاره میکنند، رهبران مستقر در قندیل، مظلوم عبدی را متهم میکنند که از ایدئولوژی پ.ک.ک دور شده و به یک سگ آمریکایی تبدیل شده است.
به این ترتیب، نبرد اصلی برای کنترل استراتژی و برنامه آتی پ.ک.ک از زمانی آغاز شد که مظلوم عبدی پیشنهاد گفتگوی درون کردی با ائتلاف ملی کرد (ENKS) را داد. ائتلاف ملی کرد ائتلافی از قویترین احزاب سیاسی کرد در سوریه است و اکثریت کردهای سوریه را نمایندگی میکند. شاخه مسلح آنها، پیشمرگه روژ، توسط یگانهای مدافع خلق به شمال عراق تبعید شد. در شمال عراق، دولت اقلیم کردستان از پیشمرگههای روژ علیه داعش و پ.ک.ک حمایت و استفاده میکند.
ایده گفتگوی درون کردی در واشنگتن مورد استقبال قرار گرفت و با فشارهای گسترده آمریکا، ENKS با گفتگوی درون کردی موافقت کرد، حتی اگر اکثر اعضا و رهبران آنها در گذشته توسط یگانهای مدافع خلق کشته، دستگیر، شکنجه یا تبعید شده باشند.
هنگامی که مذاکرات آغاز شد، رهبر قندیل از طریق مرد وفادار خود در سوریه، الدار خلیل، که نماینده یگانهای مدافع خلق در طول مذاکرات بود، مذاکرات را خراب کرد. از دیدگاه رهبر قندیل، ENKS یک شاخه سوری از بارزانی و حزب دموکرات کردستان است که پ.ک.ک از آن متنفر است. حزب دموکرات کردستان و نیروهای پیشمرگه بارها با نیروهای مسلح ترکیه علیه پ.ک.ک همکاری کردهاند و از آن خواستهاند مناطق تحت کنترل دولت اقلیم کردستان را ترک کند.
از سوی دیگر مظلوم عبدی تلاش کرده است بین آمریکا و شبکه پ.ک.ک تعادل برقرار کند. او به قندیل نیاز دارد تا بتواند هر کاری انجام دهد، اما از طرفی به حمایت ایالات متحده نیاز دارد تا خود را به عنوان رهبر جدید پ.ک.ک تثبیت کند و به فردی تبدیل شود که ایدئولوژی عبدالله اوجالان را اجرا کرد. مظلوم عبدی برای تأکید بر تعهد خود به پ.ک.ک، علناً خواستار آزادی عبدالله اوجالان شد. او برای جلوگیری از انتقاد بیش از حد بینالمللی، این کار را فقط به زبان کردی انجام داد.
رهبر مستقر در قندیل، صوفی نورالدین – کهنهسرباز ارشد پ.ک.ک و رئیس پ.ک.ک در سوریه بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ را به سوریه فرستاد. هدف رهبر قندیل از این کار پایان دادن به چالش مظلوم عبدی با آنها بود. صوفی نورالدین در طی چندین ماه ساختار فرماندهی واحدهای مسلح و سیاسی ی.پ.گ را شکست و مظلوم عبدی را از درون تضعیف کرد.
چندین بلوک، دوباره تحت کنترل رهبری مستقر قندیل درآمدند. عبدی با دیدن این موضوع سعی کرد با رهبر قندیل معامله کند. پس از اینکه مذاکراتش با صوفی نورالدین به پیشرفتهایی رسید، صوفی نورالدین به عراق بازگشت تا آخرین وضعیت را با رهبر قندیل در میان بگذارد. قبل از تبادل نظر درباره پیشرفت برای تحت کنترل گرفتن مظلوم عبدی ارتش ترکیه، صوفی نورالدین را به قتل رساند!
پس از مرگ صوفی نورالدین، رهبر قندیل شایعاتی مبنی بر مبادله مظلوم عبدی با محمود برخدان منتشر کردند. محمود برخدان در شناخته شدهترین حضور رسانهای خود گفت که تا زمانی که پیشمرگههای کرد به پ.ک.ک حمله کنند، ی.پ.گ بیکار نخواهد ماند. برای کنترل خسارات، مظلوم عبدی اعلام کرد که ی.پ.گ تهدیدی برای هیچ یک از همسایگان خود نخواهد بود. با این حال، رهبری قندیل توانست تسلط و کنترل خود را ثابت کند زیرا شایعات در بین کردها میگویند که پ.ک.ک محافظان جدیدی را برای مظلوم عبدی منصوب کرده است تا او را تحت نظارت ۲۴ ساعته قرار دهند.
پس از آنکه رهبر قندیل عملاً تهدید مظلوم عبدی را برای مقام رهبری خود از بین برد، اظهارات اخیر مبنی بر حمایت از روابط خوب با اسد و نیاز به توافق باید به عنوان تلاشی برای تضعیف الهام احمد تلقی شود. مشخص است که الهام احمد آینده ی.پ.گ را در اتحاد با ایالات متحده میبیند، اما رهبری قندیل معتقد است که این نه ایالات متحده، بلکه رژیم اسد است که میتواند وضعیت قانونی را برای ی.پ.گ فراهم کند.
علاوه بر این، رهبر قندیل میداند که توافق با رژیم اسد آنها را بر سر میز مذاکره قرار میدهد در حالی که رویکرد ایالات متحده آنها را به حاشیه میبرد. بنابراین، فشار عمومی جمیل باییک برای اتخاذ سیاست طرفدار اسد ممکن است نه تنها توسط محاسبات ژئوپلیتیکی هدایت شود، بلکه بیشتر به دلیل منافع شخصی و جناحگرایی باشد.