نوشته لارا عزیز / مرکز مطالعات بحرانها و کشمکشهای بینالمللی، بلژیک
ترجمه از انگلیسی: دیدبان حقوق بشر کردستان ایران
2-ائتلاف آمریکا-کرد
ائتلاف آمریکا-پ.ی.د./ی.پ.گ. در دولت باراک اوباما رشد کرد که آماده حمایت مستقیم از نیروی سوریه دموکراتیک، ائتلافی مرکب ازجنگجویان کرد و عرب علیه داعش، بود. منافع خاص در منطقه آنان را منجر ساخت به صورت مشترک همکاری کنند و این امر، درک دلیل ائتلاف آمریکا و کردهای سوریه را توضیح میدهد.
الف. خواستههای کردها: اولین هدف کردها علنا سیاسی بود که تاسیس یک دولت کردی در شمال شرق سوریه است. بدین خاطر، پ.ی.د./ی.پ.گ. با دو گزینه مواجه بود: کنترل «روژاوا» با حمایت آمریکا یا واگذاری منطقه به دولت سوریه برای کسب حمایت روسیه در برابر حملات ترکیه. جناح کردی به صورت علنی گزینه اول را انتخاب کرد.
همان طور که قبلا نیز گفته شد، آزادسازی کوبانی نقشی کلیدی در تجدید حیات خواسته کردهای ناسیونالیست سوریه برای حاکمیت بیشتر را بر انگیخت. جنگ علیه داعش در سطح استراتژیک به همکاری آمریکا و ی.پ.گ. منجر شد. این امر سبب حمایت از پ.ی.د. و پروژه «روژاوا»ی آن گشت و به آنان امکان داد خود را به عنوان یک همپیمان آمریکا و دارای تاثیر منطقهای معرفی کنند. پ.ی.د. امیدوار بود از طریق جنگ با داعش نقش موثری در منطقه به دست بیاورد، همان کاری که کردهای عراق پس از حمایت کردن از حضور آمریکا در عراق در سال 2003 انجام دادند. شواهدی موجود است که نشان میدهد پروژه پ.ی.د. بسیار کم نتیجه داد. رسانههای غربی پ.ی.د./ی.پ.گ. را به عنوان موثرترین شریک محلی آمریکا در جنگ با داعش معرفی کردند. آمریکا به اطلاعات استخباراتی ارائه شده توسط ی.پ.گ. متکی شد و علیرغم روابط آن با پ.ک.ک، ی.پ.گ را تروریستی اعلام نکرد. به علاوه، مسئولان کرد افشا کردند آمریکا و پ.ی.د. همراه ترکیه چندین هفته برای طرح دفاع از کوبانی مذاکرات محرمانه داشتند. لذا تعجبآور نیست آمریکا در سال 2015 تصمیم گرفت از طریق هوایی به صورت مستقیم برای ی.پ.گ. اسلحه فرستاد.
کردهای سوریه از نقش حیاتی آمریکا در این درگیری آگاه و به صورتی عمیق خواهان جلب توجه آمریکا بودند. بنابراین، پ.ی.د. عمدا خود را در موقعیت نیروهای دموکراتیک قرار داد تا حمایت بینالمللی به ویژه آمریکا را جلب کند. پ.ی.د. سریعا خود را حزبی تکثرگرا و دموکراتیک معرفی نمود که همه احزاب دیگر کرد و گروههای قومی و مذهبی در سوریه را شامل میشود. رهبران کرد به صورت قطعی نقش جنگ کردها علیه داعش را نمونهای از جنگ با اقدارگرایی توصیف کردند. آنها این ایده را مطرح نمودند که رسیدن کردها به اهدافشان به معنای حقوق بیشتر دموکراتیک در خاورمیانه خواهد بود. طرح حاکم پ.ی.د. طبق ارزشهای دموکراسی تنظیم شده بود تا بتوانند به صورتی اضطراری از خسارات متحمل شده از داعش و دولت اسد نجات یابند.
پ.ی.د./ی.پ.گ. طبق خواستههای سیاسی خود منافع استراتژیک نیز در شمال شرق سوریه داشت: نفت که دولت سوریه برای بازسازی کشور خواهان پول آن است. این منطقه بین 50 الی 70 درصد نفت سوریه را تولید میکند و بشار اسد برای کسب دوباره استقلال انرژی و محدود کردن وابستگی به خارج به ویژه روسیه نیازمند آن است. تلاش برای حذف ی.پ.گ. از طریق زور در فوریه 2018 به دلیل حمایت قوی هوایی آمریکا شکست خورد. بنابراین، کنترل این منطقه یک دارایی اقتصادی برای پ.ی.د./ی.پ.گ. بود.
اما، اشتباه تاکتیکی کردهای پ.ی.د./ی.پ.گ. این بود که کاملا به آمریکا وابسته شدند و این وابستگی سبب شد تا روسیه آنان را رها کند و میدانیم مسکو در سوریه ابزار بیشتری نسبت به آمریکا دارد. آیا پ.ی.د. واقعا فکر میکرد آمریکا همیشه برای نجاتش خواهد شتافت؟ آیا واشنگتن ریسک رویارویی بزرگ با ترکیه به عنوان متحدی در ناتو را قبول میکرد؟