حضور اقوام مختلف در ایران و شهرهای مختلف این کشور، همواره نقطه قوت ایران بوده است. این اقوام مختلف با مذاهب دینی و آداب و رسوم و سنن مختلف، سال‌ها در کنار هم به ایران واحد و یکپارچه پایبنده بوده و زندگی مسالمت‌آمیزی را در کنار یکدیگر تجربه کرده‌اند. بدیهی است که این وضعیت، مطلوب رقبا و دشمنان منطقه‌ای و بین‌المللی ایران نباشد. لذا در طول تاریخ همواره استفاده از اقوام به خصوص در نقاط مرزی برای ضربه زدن به ایران در دستور کار کشورهای مختلف قرار داشته است. قبل از انقلاب سال 57، به‌عنوان مثال گروهی از کردها، توسط صدام حسین حمایت و تسلیح می‌شدند تا امنیت ایران و تمامیت ارضی آن را مورد تهدید قرار دهند.
پس از انقلاب سال 57 نیز با توجه به مسائل مختلف از جمله رویکردهای نظام سیاسی و محروم شدن آمریکا از پایگاهی استراتژیک به نام ایران، استفاده از اقوام مختلف برای ایجاد تنش و حتی تجزیه ایران همواره در دستور کار رقبای ایران قرار داشته است. با این حال، رقابت بین اقوام مختلف در ایران در مقاطع مختلف برای کسب قدرت بیشتر و ورود به حلقه‌های تصمیم‌گیری در مرکز، همواره وجود داشته است و اتفاقا امری مذموم هم نیست. اما نکته نگران‌کننده در سال‌های اخیر، تشدید تنش‌های قومیتی، تکفیر قوم دیگر و حتی رساندن این دشمنی خطرناک به عرصه‌ای به نام انتخابات آن هم با رویکردهای بسیار غلط و مخرب برای امنیت کشور و تمامیت ارضی ایران است. در این زمینه، افراطیون که ظن قوی در مورد وابستگی آنها به بیرون از مرزهای کشور وجود دارد، نقش مهمی ایفا می‌کنند.
تعارضات قومیتی در انتخابات، در استان آذربایجان غربی شدت بیشتری دارد. این استان که دو قوم مهم ترک و کُرد در آن سال‌ها در کنار هم زندگی کرده‌اند، متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد بروز برخی تحرکات نژادپرستانه با محوریت «کردستیزی» و «ترک‌ستیزی» بوده است. گروهی از افراطیون دو دو طرف، مساله انتخابات و شایستگی‌های فردی یک کاندایدا را به سطح نازل «تُرک یا کُرد» بودن تنزل داده‌اند و سعی در ایجاد تفرقه و فضای قومیتی دارند.
جناح‌ها و افرادی که سعی در ارائه هویت خود صرفا بر مبنای قوم آن هم با رویکرد تخریب و تکفیر سایر اقوام را دارند، مردم را به شرکت در انتخابات تشویق کرده‌اند؛ البته نه برای نشان دادن اقتدار کشور و انتخاب افراد شایسته؛ بلکه صرفا برای رای نیاوردن نامزد رقیب که اصالتا متعلق به قومی دیگر است. به‌عنوان مثال در آذربایجان غربی، شاهد هستیم که گروههای مشکوک درصدد هستند مردم شهرهای ترک‌نشین ایران را برای شرکت در انتخابات ارومیه و شکست دادن نامزدهای کُرد تحریک کنند. پان‌ترکیسم موجود در این رویکرد، هیچ نسبتی با جامعه آذری و تُرک ایران ندارد و ریشه در بیرون از مرزهای این کشور دارد که هدفشان تحریک اقوام و در صورت امکان تجزیه ایران است. اما متاسفانه این رویکرد،موجب بروز واکنش‌های غلطی نیز شده است که از جمله آنها می‌توان به «پان کردیسم» اشاره کرد. وقتی در یک سوی ماجرا، افراطی‌های وابسته، میدان‌دار شوند، در سوی دیگر گروهی برای پاسخ به تندروی‌ها، خود دچار افراط شده و در این میان، منطق، شایسته‌سالاری و تعقل و تعلق به ایران، جای خود را به قوم‌گرایی، نژادپرستی و تکفیر و تخریب «دیگری» خواهد داد.
لذا باید گفت مطرح کردن مسایل قومیتی در انتخابات، عملا انتخاب شایسته را غیرممکن خواهد ساخت و باعث بروز اختلافات مذهبی نیز خواهد شد. این امر، نقطه قوت کشور یعنی تنوع مذهبی، قومی و فکری را به یک تهدید بزرگ مبدل می‌سازد.
نویسنده: سیروان رضایی، فعال مدنی در سنندج