با برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران و مشخص شدن نتایج، اکنون نوبت مطالبه از فرد پیروز است. این امر با توجه به وضعیت سیاسی سایر قوا در ایران و هماهنگی آنها با رئیس‌جمهور و به حداقل رسیدن اختلافات سیاسی در کشور، اهمیت دوچندانی دارد. به عبارت دیگر اکنون که طیف سیاسی مشخصی در ایران قوای سه‌گانه را در اختیار دارد، مطالبات مردم در تمامی حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و… باید به طور جدی در دستور کار قرار بگیرد و از بهانه‌های واهی برای عدم توجه به درخواست‌های مردم به شدت پرهیز شود. دیدبان حقوق بشر کردستان ایران که پیشتر نامه‌های زیادی به مسئولان جمهوری اسلامی نگاشته بود و مطالبات مردم کردستانات ایران و مناطق مرزی غرب و شمالغرب کشور را طرح کرده بود؛ اکنون نامه جدیدی به رئیس‌جمهور منتخب به شرح زیر نگاشته است:
«آقای رئیسی؛ ضمن تبریک پیروزی در انتخابات، مطالبات دیدبان حقوق بشر کردستان ایران از شما به عنوان نفر اول اجرایی کشور و مسئول اجرای قانون اساسی، به شرح زیر اعلام می‌شود. امیدواریم در اجرای عدالت در سراسر کشور، توجه به مناطق محروم و مرزی و استان‌های کمتر برخوردار، به شعارهای دوران تبلیغات خود عمل کنید.
بیشتر بخوانید:
نامه سرگشاده شورای اجرایی دیدبان حقوق بشر کردستان ایران خطاب به نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراهای شهر و روستا
نارسایی‌هایی معیشتی، مشکلات اقتصادی و فساد گسترده؛ ناشی از بی‌کفایتی داخلی و فشارهای خارجی و شیوع کرونا است. این امر به طور واضح در نرخ مشارکت در انتخابات و میزان آرای باطله خود را نشان داد. این نرخ مشارکت، پایین‌ترین نرخ مشارکت رسمی در انتخابات‌های ریاست جمهوری «جمهوری اسلامی» است. شما طبق گزارش رسانه‌ها و ادعای خود در مناظرات، تلاش کرده‌اید با فساد مبارزه کنید، به داد مردم در اقصی نقاط کشور برسید و حقوق عامه و احقاق آن را در دستور کار قرار دهید. لذا از شما مطالبه می‌کنیم:
- وضعیت بیکاری در استان کردستان و مناطق مرزی غرب و شمال غرب کشور بسیار نامطلوب است. با فوریت، باید سرمایه‌گذاری بخش دولتی و خصوصی در این مناطق برای ایجاد اشتغال گسترده در دستور کار دولت شما قرار بگیرد. این امر به کاهش کولبری و نابودی این پدیده نامبارک خواهد انجامید.
- بازارچه‌های مرزی، زیرساخت ارتباطی و جاده‌ای، راه‌آهن، فرودگاه و توسعه همه‌جانبه، برای کردستانات ایران بسیار فوریت دارد. برنامه عملیاتی برای به سرانجام رسیدن ده‌ها پروژه نیمه‌تمام را تدوین و بر اجرای آن نظارت کنید.
- واحدهای تولیدی در مناطق کردنشین، وضع مناسبی ندارند. کمبود نقدینگی، فشارهای سیستم بانکی، عدم فروش تولیدات به دلیل واردات و کاهش صادرات و در نهایت اخاذی توسط گروه‌های مسلح در مناطق مرزی، آنها را آزار می‌دهد. به فوریت به داد واحدهای تولیدی در مناطق مرزی و روستاها و شهرستان‌های کوچک برسید. این واحدها، صادرات را افزایش می‌دهند؛ از بیکاری و افزایش کولبری جلوگیری می‌کنند و مانع مهاجرت به حاشیه شهرها می‌شوند.
- توسعه امنیت اقتصادی و سرمایه‌گذاری نیازمند اجماع داخلی و تنش‌زدایی خارجی است. در داخل ایران، لزوم توجه به مناطق مرزی باید به دستورکار دولت شما و نهادهای حاکمیتی بدل شود. بسیاری از ظرفیت‌های توسعه‌محور نظیر بنگاه‌های کوچک و زودبازده، گردشگری، تجارت مرزی، حمایت از توسعه صنعتی و پایدار، کمک به تقویت راه‌های مواصلاتی و استفاده از ظرفیت جوانان کارآمد و متخصص می‌تواند گشایش بزرگی در وضع معیشت مردم این مناطق به‌وجود آورد. در حوزه داخلی، سخن فراوان است؛ اما خلاصه بگوییم: «امنیت، رفاه و توسعه پایدار شهروندان کُرد به‌صورت جدی و همانند مرکز ایران مورد توجه قرار گیرد».
- در حوزه خارج از ایران، دولت شما باید به طور جدی به دیپلماسی منطقه‌ای و تنش‌زدایی بین‌المللی توجه کند. از ظرفیت کشورهای همسایه برای توسعه مناطق مرزی استفاده کنید، کانون‌های تنش علیه مناطق مرزی را از بین ببرید (از طریق دیپلماسی و نه جنگ و دخالت نظامی).
- در مناطق مرزی و کردنشین، توجه شما را به حکومت کوچک اقلیم کردستان عراق جلب می‌کنیم. این دولت قومی- عشیره‌ای و مناطق تحت کنترل آن به محل امنی برای گروه‌های مسلح تبدیل شده‌اند. این گروه‌های مسلح، عملاً متهم ردیف اول عدم توسعه کردستانات ایران هستند و بعد از اخاذی، ترور، ربایش و ایجاد ناامنی و هزینه برای ایران و کردها، به خاک اقلیم کردستان پناه می‌برند. اقلیم کردستان را نسبت به اهمیت حسن همجواری و مسئولیت‌شناسی آگاه کنید. اگر توسعه و ثبات در کردستانات ایران را دنبال می‌کنید؛ بخشی از راه حل آن در اقلیم کردستان عراق است. این گروه‌ها که هزاران جوان کُرد ایرانی را با شعارهای پوچ به کشتن داده‌اند، در کردستان عراق، حضور دارند.
آقای رئیس‌جمهور منتخب!
حالا که انتخابات تمام شده و مسئولین حکومت اقلیم هم پیشقدم شده و انتخاب شما را تبریک گفته‌اند، لطفا از این آقایان با جدیت مطالبه کنید کانون‌هایی را که امنیت و آرامش مردم کُرد را در ایران و از خاک اقلیم کردستان تهدید می‌کنند محدود و اخراج کنند. تا زمانی که حکومت اقلیم کردهای ایران را گروگان گرفته‌اند هیچ جای صحبتی وجود ندارد. - آقای رئیس‌جمهور! وضعیت محیط زیست کردستانات ایران فاجعه است. آتش‌سوزی‌های گسترده و نبود امکانات اطفای حریق، آلوده شدن آبها و… تهدید مهم علیه این مناطق و حیات انسانی در آنهاست. همچنین توجه جدی شما به مساله زنان، اصلاح رویکردهای غلط به زنان، اشتغال و تحصیل آنها در برخی مناطق کردنشین، مورد مطالبه است.
- سالهاست که عده‌ای ناآگاه داخلی تلاش می‌کنند فضای مناطق کردنشین را امنیتی کنند که دولت نقش مهمی در جلوگیری از تداوم آن دارد. تغییر معادله حاکم بر این مناطق با توجه به حقوق عامه محقق می‌شود. مسائل مناطق کردی، امنیتی نیست؛ از جنس توسعه و ثبات و رفاه است. گروه‌های مسلح از دل فقر و ناآگاهی به سراغ جذب اعضای فریب خورده می‌روند. این مشکلات در ابتدا، پاسخ اقتصادی و توسعه‌محور می‌خواهد و سپس پاسخ امنیتی.
- آمار مشارکت در کردستان در انتخابات اخیر، 37.4 درصد است. یعنی پایین‌ترین نرخ مشارکت در کل کشور! توجه کنید که انتخابات ریاست‌جمهوری همزمان با انتخابات شوراها برگزار شد که به دلیل ویژگی محلی بودن، ذاتاً مشارکت زاست. این آمار مشارکت نه چندان مطلوب را با جدیت و استفاده از کارشناسان بومی تحلیل و بررسی نمایید. بر طبل شادانه مشارکت 37 درصدی نکوبید و 63 درصد را که پای صندوق نبودند را فراموش نکنید. آنها نیز مانند رای دهندگان،ایرانی هستند و دولت شما موظف به شنیدن صدای آنها و پاسخ به مطالبات آنها است. خطای بزرگ، سانسور آنها است. به نارضایتی آنها باید احترام گذاشت. اکثریت مردم کُرد با کنش سیاسی خود گفتند که از تقسیم ثروت، قدرت، توجه رسانه‌ای و در یک کلام از اداره کشور، ناراضی هستند. این نرخ مشارکت، گویای نارضایتی عمیق آنهاست. این نرخ، گویای شکاف جدی بین حاکمیت/ دولت مرکزی با کردهاست. دولت مرکزی موظف است به امنیت، ثبات، توسعه، رفاه، محیط‌زیست، سرنوشت کودکان و نوجوانان و… مناطق کردنشین به صورت برابر با سایر مناطق به خصوص مناطق مرکزی توجه کند. این امر را به طور جدی مورد توجه قرار دهید. کردها، پای کار ایران هستند؛ اگر دولت مرکزی پای کار توسعه و ثبات و رفاه کردها باشد…
- آموزش زبان کُردی و اجرای بیش از پیش اصل 15 در تمامی مناطق کردنشین نیز باید در دستور کار فرهنگی- اجتماعی- آموزشی و علمی دولت شما باشد؛ بدون توجه به حاشیه‌سازی و غوغاسالاریِ قوم‌گرایان…
- از کردها در مناصب اجرایی سطح بالای کشوری- ملی و حاکمیتی حتما استفاده کنید. بومی‌گزینی همراه با شایسته‌سالاری در استان‌های کردنشین رویکرد اصلی دولت شما باید باشد. حتما نقشه توزیع مناصب اجرایی را دیده‌اید (توضیحات در این لینک). در این نقشه وضعیت استان کردستان، بسیار منفی است. آقای رئیسی! فراموش نکنید توجه ویژه نامزدهای ریاست جمهوری به مناطق مرزی و سوخت‌بری و کولبری، مشارکت جدی‌تر اقوام در عرصه‌های حاکمیتی و… بود که زمینه توجه جدی اقوام ایران به برخی نامزدها نظیر محسن رضایی را رقم زد و این امر زمانی معنادار می‌شود که آراء محسن رضایی را در کنار آرای عبدالناصر همتی بررسی کنیم که تقریبا کل بدنه اصلاح‌طلبان را پشت سر خود دید. این مهم یعنی کردها و سایر اقوام در فرایند دموکراسی اگر مورد توجه قرار گیرند؛ بسیار کارآمد وارد میدان می‌شوند. شما شهره به پیگیری حقوق عامه هستید؛ لذا مردم مظلوم مرزنشین را نیز به‌صورت جدی مورد توجه قرار دهید و سهم آنها را در توسعه، ثروت ملی و رفاه پرداخت کنید. فراموش نکنید کردها، ایرانی‌ترین قوم ساکن ایران هستند و هرگز تهدید نیستند. حساب آنها از گروه‌های مسلح و شبه‌نظامی جداست و کردها مهمترین قربانی گروه‌های مسلح و تروریستی هستند».
امیدواریم چهار سال بعد این مطالبات دیگر تکرار نشود و پیگیر درصد تحقق آنها باشیم و نه اصل اجرای آنها…