ترس از رویارویی گسترده بین جناحهای کردی در شمال عراق افزایش مییابد، زیرا تنشها همچنان بین حکومت اقلیم کردستان و حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) خطرناک است. گمانهزنیها حاکیست اقلیم کردستان و دولت ترکیه همکاری میکنند تا پ.ک.ک از مقرهای خود در قندیل و در نهایت از مرزهای عراق خارج شود. یک درگیری نظامی و رسانهای در مورد گذرگاه کوهستانی زینی ورته، و همچنین حملات هوایی توسط ترکیه علیه همان پایگاه پ.ک.ک در روز 15 آوریل، منجر به تنش بین دو طرف شد.
اگر چه پ.ک.ک و سران حکومت اقلیم کردستان – حزب دموکرات کردستان (پارتی) و اتحادیه میهنی کردستان (یکتی) – همه مدعی دفاع از حقوق کردها هستند اما در طی دههها، اختلافات و ایدئولوژی مختلفی داشتهاند. یک «منبع اطلاعاتی یکتی» میگوید: «ترکیه در حال آمادهسازی عملیاتی گسترده علیه مقرهای پ.ک.ک در قندیل است».
در حالی که پ.ک.ک مدتهاست که در کوههای قندیل در شمال عراق مستقر شده است، جایی که از آن جنگهای چند دههای خود را با ترکیه انجام داده، پارتی نگران این است که حضور گروه پ.ک.ک در منطقه میتواند ثبات و روابط آن را با دولت ترکیه، که بسیار نزدیک است، تهدید کند. این نزدیکی چنان زیاد است که مخالفان، اغلب پارتی را خائن مینامند.
در 20 آوریل، رئیس حکومت اقلیم کردستان، نیچیروان بارزانی، گفت که حضور پ.ک.ک در اقلیم کردستان «نامشروع» است. او گفت “پ.ک.ک باید از ایجاد مشکلات برای منطقه کردستان خودداری کند. اقلیم کردستان حوزه فعالیت پ.ک.ک نیست، هرگز نباید باشد». وی افزود: «ما بخشی از عراق هستیم، و اقلیم کردستان، در این چارچوب، هرگز به هیچ نیرویی اجازه نخواهد داد برای همسایگان مشکل ایجاد کند». منابع موثق چندگانه در شبکه دستگاه اطلاعاتی یکتی به ما گفتند که موضع جدید نیروها در زینه ورته نشان میدهد «ترکیه در حال آمادهسازی یک عملیات گسترده علیه مقرهای پ.ک.ک در قندیل است».
این فشار در گذرگاه زینی ورته، در کوههای کردستان عراق، در حال افزایش و از چند هفته گذشته آغاز شده است. گذرگاه برای تمامی احزاب اهمیت استراتژیک دارد، زیرا دو دره را به هم متصل میکند، که به دشتهای رانیه در جنوب و دیگری به مرزهای ترکیه و ایران در شمال میرسد. این امر به نزدیکی به کوههای قندیل و مقرهای اصلی پ.ک.ک منجر میشود.
اوایل ماه مارس، ایجاد یک پایگاه نظامی در این گذرگاه منجر به اعتراض مردم محلی در منطقه شد. زاگرس هیوا، سخنگوی ک.ج.ک.، میگوید: «من فکر نمیکنم که استقرار توپخانه، حفر گودال و ساخت استحکامات برای مبارزه با بیماری کرونا باشد». پیشمرگههای پارتی اعلام کرده اند تنها برای نظارت بر تردد، در تلاش برای جلوگیری از گسترش کرونا و قاچاق از ایران به منطقه رفتهاند، اما پ.ک.ک این حرکت را به عنوان یک عمل تحریکآمیز میبیند. زاگرس هیوا، سخنگوی ک.ج.ک. میگوید: «نیروهای پارتی با سلاحهای سنگین به بهانه مبارزه با بیماری کرونا به منطقه آمدهاند».
اگر چه روستای ورته در منطقه تحت کنترل یکتی قرار دارد اما دهیاری آن به پارتی وابسته و لذا متهم است برای استقرار نیروها همکاری کرده است. پس از آن یکتی به منطقه آمد و پارتی را برای خروج تحت فشار قرار داد. نیروهای پ.ک.ک نیز حاضر شدند و از هر دو طرف خواستند منطقه را ترک کنند. این امر به موضعگیری نظامی بین طرفین منجر شد. هیوا زاگرس گفت: «ما از همه نیروها میخواهیم عقبنشینی کنند. ما حضور نظامی هیچ کس را قبول نمیکنیم».
پ.ک.ک که توسط ترکیه، ایالات متحده و اتحادیه اروپا تروریست اعلام شده، از سال 2016 در این منطقه بارها مورد حملات هوایی قرار گرفته است. ارتش ترکیه همچنین تعدادی پایگاههای نظامی در سراسر منطقه ایجاد کرده تا تردد پ.ک.ک را سخت کند. حملات ترکیه سبب شده صدها نفر کشته شوند، چون روستاهای زیادی در مناطق استراتژیک در شمال کردستان عراق وجود دارد. اگرچه حضور ترکیه در عراق ار نظر دولت فدرال در بغداد غیرقانونی است، اما تأسیس پایگاههای نظامی ترکیه در قلمرو پارتی در اقلیم کردستان عمدتا بدون هیچ گونه مقاومت حکومت اقلیم صورت گرفته که ارتباط نزدیکی با دولت ترکیه دارد. در همین حال، زینی ورته یک نقطه بسیار استراتژیک باقی میماند، زیرا این منطقه، دو دشت و مجموعهای از کوهها را به مرز ترکیه متصل میکند، جایی که پ.ک.ک عملیات خود علیه ترکیه را انجام میدهد.
به منظور فشار بر یکتی و پارتی جهت ترک گذرگاه، جنگجویان پ.ک.ک در نهایت، یک پایگاه را در کنار پارتی قرار دادند، و تنها چند روز بعد از آن توسط یک هواپیمای بدونسرنشین ترکیه بمباران شدند. منبع اطلاعاتی پ.ک.ک میگوید: «علیرغم گزارشهای اعلام مرگ تنها سه یا پنج نفر از نیروهایش، هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه حداقل 11 جنگجوی پ.ک.ک را با دو حمله هوایی مختلف کشتهاند».
مردم محلی از تنش رو به رشد خشمگین شدند و خواهان برچیده شدن پایگاههای پارتی و یکتی هستند. چون میترسند ترکیه یک پایگاه در این منطقه نیز تاسیس کند. در برابر پایگاه پارتی اعتراضاتی صورت گرفت و اعتراضی دیگر نیز برای 29 آوریل برنامهریزی شد، اما نیروهای یکتی مانع شدند. بعضی از ساکنان متقاعد شدهاند که ساختن پایگاه پارتی گامی برای حمله گسترده ترکیه به پ.ک.ک است، همان چیزی که به طور مداوم رسانههای وابسته به پ.ک.ک تکرار میکنند. یک فرد محلی که نخواست نامش فاش شود میگوید: «آنها بنای حمله به پ.ک.ک با همکاری ترکیه دارند، همه این را میدانند».
آمانج ورته، روزنامهنگار محلی طرفدار پ.ک.ک، میگوید «حساسترین موضوع این است که سربازان ترکیه با لباسهای پیشمرگه در روستای زینی ورته بودند و ترکی حرف میزدند». در عین حال، پارتی مدعی است ترکیه توانسته گزارشهای هوشمند خود را با تکنولوژی پیشرفته خود انجام دهد تا موقعیت پایگاه پ.ک.ک را پیدا کند. نیچیروان بارزانی در شبکه رووداو در مورد این ادعا یعنی ارائه گزارش مقرهای پ.ک.ک به ترکیه توسط پارتی آن را با لبخند رد کرد.