پ.ک.ک و شبکه‌های کردی مواد مخدر: همکاری، همگرایی یا درگیری (قسمت هفتم)

پ.ک.ک؛ از «مالیات میهنی» تا سلطه بر قاچاق مواد مخدر

در طی دهه نود میلادی، شبکه‌های کردی مواد مخدر کمتر به پرداخت «مالیات میهنی» به پ.ک.ک تمایل نشان دادند و دلیل آن نیز افت سود این شبکه‌ها بود. در این فضا بود که پ.ک.ک روز به روز بیشتر وارد قاچاق انواع مواد مخدر و مواد شیمیایی و عمدتا هروئین، پایه مرفین، چسب تریاک، حشیش، استیک آنهدیرید و مواد مخدر مصنوعی شد. سران پ.ک.ک هسته‌های ویژه‌ای را وارد تجارت مواد مخدر کردند. این هسته‌ها به فرماندهان منطقه‌ای و حسابداران آنها گزارش می‌کردند. عوامل پ.ک.ک در مسیر بالکان به سردسته‌های اصلی مواد مخدر تبدیل شدند. این عوامل خیلی سریع با شرایط جدید وفق پیدا کردند، چون تجربه بازار مخفی را داشتند. در اواخر دهه نود میلادی، پ.ک.ک فعالیت‌های شبکه‌های کردی مواد مخدر را محدود نمود.

فعالیت پ.ک.ک در حوزه مواد مخدر مورد تایید اعضای مختلف از جمله عوامل ارشد آن قرار گرفته است. شمدین ساکیک (13)، رئیس کمیسیون حقوق بشر (پ.ک.ک) اعتراف کرد «مواد مخدر منبع اصلی تامین مالی ما است. گروه پول کلانی از مواد مخدر کسب می‌کند. با این پول، اسلحه می‌خریدیم. به عنوان مثال، 50 موشک استینگر از یونان خریدیم. تعدادی سلاح از کشورهای دیگر نیز خریدیم». بیشتر محکومان جنایی نیز اعتراف کردند پ.ک.ک قاچاقچیان را مجبور می‌کرد از طرف این سازمان فعالیت کنند. افرادی که خودداری می‌کردند تهدید به مرگ می‌شدند. یکی از محکومان به نام م. د. خاطرنشان ساخت: «ارباب من به نام محمد یک قاچاقچی اصلی مواد مخدر است. من حین قاچاق هروئین وی دستگیر شدم. پس از خروج از زندان، او مرا مسئول کشف و ضبط مواد دانست. او تهدید کرد یا باید پول آن محموله را بپردازم یا باید به عضویت پ.ک.ک در آیم». (KOM 2005b, p.32)

نهادهای امنیتی ترکیه بارها کشف و ضبط مواد مخدر متعلق به پ.ک.ک در مخفی‌گاه‌های آن را گزارش کرده‌اند. طبق گزارش پلیس (2005) نیروهای نظامی و انتظامی بین سال‌های 1990 تا 1997 یعنی دوره اوج فعالیت‌های تروریستی پ.ک.ک در بیش از 60 مخفی‌گاه این گروه، مواد مخدر کشف کرده‌اند. در گزارش (2005 ب) پلیس در مورد ارتباط موارد شناسایی شده تروریسم پ.ک.ک و مواد مخدر به صورت مفصل بحث شده است. در ژوئیه 1996، نیروهای ژاندارمری گزارش کردند تعدادی از اعضای پ.ک.ک در درگیری‌های مسلحانه کشته شدند. پس از پایان درگیری، مقدار 20 کیلوگرم هروئین همراه جنازه‌ها پیدا شد. تحقیقات بعدی سبب شد تا مزارع کشت مواد مخدر توسط آنها نابود شود. در 23 مارس 1993 در یک مورد دیگر، نیروهای امنیتی به مخفی‌گاه‌های پ.ک.ک در استان دیاربکر حمله کردند. این حمله به کشف انواع سلاح و 350 کیلو هروئین منجر شد. یکی از افراد فراری به نام ک. ک. در مرز کاپی کوله حین فرار با هویت جعلی دستگیر شد. وی در دادگاه گفت: «من قاچاق مواد را از طرف پ.ک.ک انجام و پول حاصله را به سران پ.ک.ک در آلمان می‌دهم». یک عامل مهم دیگر به نام س. ک. در این پرونده نیز اعتراف کرد از طرف پ.ک.ک مواد مخدر را قاچاق می‌کند. قاچاق مواد مخدر بخش بسیار مهمی از درآمد پ.ک.ک را تشکیل می‌دهد.

نهادهای مختلف اروپایی نیز همانند ترکیه نقش روزافزون پ.ک.ک در عرضه مواد مخدر را گزارش می‌کنند. دادستان آلمان اعلام کرد 80 درصد هروئین وارد شده به اروپا توسط پ.ک.ک یا گروه‌های وابسته به آن تامین می‌گردد (Tudor 2002). مقامات ایتالیایی اعلام کرده‌اند پ.ک.ک بخش قابل توجهی هروئین به این کشور وارد می‌کند (Ventura 1998). دستگاه‌های مختلف امنیتی هلند، آلمان، سوئد، بریتانیا و اسپانیا و پلیس بین‌الملل گزارش کرده‌اند پ.ک.ک عامل مهم تامین مواد مخدر اروپاست (Dandurand and Chin, 2004). یک گزارش اولیه پلیس بین‌الملل در سال 1999 نشان می‌دهد این نهاد بیش از 100 مورد پرونده قاچاق را بررسی کرده که پ.ک.ک در آن دخالت داشته است. این تحقیقات به کشف و ضبط بیش از 15 تن انواع مواد مخدر منجر شد (Interpol 1999). در 7 ژانویه 1993، شش عضو پ.ک.ک در آفنباخ آلمان با 5 کیلو هروئین دستگیر شدند (Sahin 2001). یکی از دستگیرشدگان به نام. آ. د. مسئول حسابداری آن منطقه بود. وی از مدت‌ها پیش به خاطر فعالیت مالی برای پ.ک.ک در لیست افراد تحت تعقیب ترکیه قرار داشت (Sahin 2001). دستگاه‌های انتظامی اروپا نیز گزارش کردند استفاده از زبان کردی و کدهایی به زبان کردی شناسایی را برای پلیس خیلی سخت می‌کند (14). پلیس در مقابله با هسته‌های مخفی مواد مخدر پ.ک.ک دچار مشکل بود. در بیشتر موارد مشکل حرف‌نویسی و ترجمه ارتباطات به کردی وجود دارد.

با وجود این، سازمان‌های مختلف پژوهشی نیز فعالیت پ.ک.ک در حوزه مواد مخدر را گزارش کرده‌اند. فرانسوا هو، رئیس موسسه جرم‌شناسی پاریس، گزارش کرده پ.ک.ک مسئول ورود 80 درصد هروئین به فرانسه است و هر سال میلیون‌ها دلار از این راه کسب می‌کند (PIC B, 1997). سادات لاچینر، رئیس مرکز تحقیقات بین‌المللی خاطرنشان می‌سازد که «بین 2004 تا 2005 فقط در هلند بیش از 400 کیلو هروئین از عوامل پ.ک.ک در هلند کشف و ضبط شده است. با ارجاع به داده‌های سال 2005 هنوز هم پ.ک.ک عامل 80 درصد هروئین اروپاست… همه افراد نیز کردهای ترکیه هستند. پ.ک.ک این افراد را مدیریت می‌کند. بیش از 1000 عضو این گروه در بریتانیا زندانی هستند». (Laciner, 2007)