ترکیه از زمان حمله به منطقه کردنشین عفرین سوریه در مارس 2018، مرتکب پاکسازی قومی در این ناحیه در شمال حلب شده است.
منطقه عفرین قبل از حمله ترکیه حدود 300 هزار نفر جمعیت داشت که تقریباً 98٪ کرد بودند و همچنین طبق آمار سازمان ملل 125 هزار آواره داخلی، عمدتا کردهایی که از بمباران سوریه، به ویژه در استان حلب فرار میکردند، در کمپهای این سازمان در عفرین بودند. در این منطقه که از جنگ دور مانده بود، یک اداره محلی کرد امور محلی را اداره میکرد و یک شبه نظامیان زن و مرد خود را مسئول تامین امنیت در برابر داعش معرفی کردند.
ترکیه این وضعیت را «تهدیدی وجودی برای خود» دانست و تصمیم گرفت با چراغ سبز روسیه و آمریکا به آن حمله کند. غرب، هرچند هم متحد کردهای سوریه در جنگ با داعش باشد، اما به چند توصیه لفظی و بدون نتیجه، آنان را رها کرد. هیچ کشوری تا آنجا پیش نرفت که شورای امنیت را در مورد این نقض آشکار قوانین بین المللی تحت فشار قرار دهد.
طبق آمار سازمان ملل در نتیجه این تهاجم، در ابتدا، 130 هزار کرد مجبور به فرار به دیگر مناطق استان حلب شدند و در آنجا در اردوگاههای موقت از دست حملات ترکیه زنده ماندند. سیاست ترور، مصادره اموال، دستگیری، آدم ربایی، شکنجه، غارتگری که تحت حمایت ارتش اشغالگر ترکیه و به دست شبه نظامیان افراطی عرب و ترکمن انجام شد، حدود 120 هزار کرد بومی دیگر را آواره کرد. خانهها، زمینهای مزروعی و مشاغل آنها به شبه نظامیانی که پنتاگون آنها را «زباله از بدترین نوع آن» میخواند و خانوادهها و پناهندگان عرب از غوطه و ادلب تقدیم شد.
با توجه به آمار ارائه شده در کنفرانسی مربوط به اوضاع کردهای مناطق تحت اشغال ترکیه در 30 ژانویه 2021 در قامشلو با مشارکت سازمانهای غیردولتی و شاهدان عینی، ترکیه حدود 400 هزار عرب و ترکمن را در منطقه عفرین مستقر کرده است. در عفرین کردها اکنون به زحمت یک چهارم جمعیت هستند. این کانتون عملا به بخشی از استان هاتای (انطاکیه سابق، ضمیمه شده به ترکیه در سال 1939) تبدیل شده است. پرچم ترکیه بر فراز ساختمانها قرار دارد، مدارس به زبانهای عربی و ترکی آموزش میدهند و شبکههای برق و تلفن که متصل به شبکههای ترکیه هستند خدمات ارائه میکنند. امامان مساجد و مبلغین دینی توسط اداره امور دینی (دیانت) ترکیه منصوب و حقوق آنان پرداخت میشود. لیره ترکیه به واحد پول تجارت تبدیل شده است. زنان در فضای عمومی که شبه نظامیان سوری با پرداخت هزینهها توسط ارتش ترکیه قوانین شرع اسلامی را اجرا میکنند دیده نمیشوند. شبه نظامیان اصلی حاکم بر این منطقه احرار الشرقیه هستند که عمدتا از آموزش مجدد داعش توسط سرویسهای استتخباراتی ترکیه تشکیل شده است.
نمونه پاکسازی قومی در راجو
شهر راجو از توابع عفرین، واقع در سه کیلومتری مرز ترکیه و سی کیلومتری عفرین، قبل از حمله ترکیه تقریبا صد در صد کردنشین بود. ترکیه از آن زمان 40 هزار عرب و ترکمن را در آنجا مستقر کرده است و فقط حدود 12 کرد باقی مانده است.
به گزارش شبکه تلویزیونی روواد که کمی مظنون به همدردی یا طرفداری از پ ک ک یا ی.پ.گ. اما حساس به سرنوشت مردم غیرنظامی کرد است، اظهارات تعداد زیادی از بازماندگان کرد نشان میدهد پاک سازی قومی به صورت سیستماتیک انجام میشود. در پانزده روستای اطراف راجو که 1780 خانواده کرد در آنها زندگی میکردند، فقط 308 خانواده باقی مانده است که عمدتا از افراد مسنی که قادر به جابجایی نیستند و خطر را بر رفتن ترجیح میدهند تشکیل شده است.
یکی از این روستاها به نام «روستای درویش» است که قبل از حمله ترکیه، حدود 1000 نفر جمعیت داشت، اما از 23 فوریه 2018 که ارتش ترکیه آن را اشغال کرده و به یک اردوگاه نظامی تبدیل شد، اکنون خالی از جمعیت است. تعداد 1300 اصله درخت زیتون این روستا قطع شد تا مانع بازگشت هرچه بیشتر این کشاورزان بیچاره شوند.
شبه نظامیان طرفدار ترکیه بیش از 100 هزار اصله درخت زیتون و تعداد زیادی دستگاه روغن گیری زیتون را در این منطقه تصرف کرده اند. ایستگاه قطار راجو، که زمانی در مسیر بغداد-باهن، نقطه عطفی بود و شبکه اورینت اکسپرس را به بغداد متصل میکرد، برای کردهایی که از اطاعت از نیروهای اشغالگر خودداری میکنند، به زندان و مرکز شکنجه تبدیل شده است.
پاکسازی قومی طبق قوانین بین المللی جنایت علیه بشریت است. مصادره املاک، سرقت، غارت، شکنجه، ترور غیرنظامیانی که به مدت سه سال توسط شبه نظامیان اسلام گرای مورد حمایت ارتش ترکیه جنایات جنگی محسوب میشود که مسئولیت آنها به عهده قدرت اشغالگر یعنی ترکیه است.
امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، ترکیه را «یک کشور جنایتکار» خواند اما این کشور پیگیری دیپلماتیک یا قضایی انجام نداد. ناتو که ادعا میکند به خانواده ای برای دموکراسیهای متعهد به حقوق بشر تبدیل شده، همچنان در مورد جنایات متحد ترک خود به سکوت ادامه میدهد.