عبدالعزیز تمو، رئیس انجمن کردهای مستقل سوریه (KKS)، که در حال حاضر در استانبول زندگی می‌کند در مصاحبه اختصاصی با دیدبان حقوق بشر کردستان ایران ضمن اذعان به موج جدید مهاجرت کردهای سوریه به بررسی تاریخی روابط کردهای سوریه با دولت مرکزی و دلایل مهاجرت آنها پرداخته است.
وی برادر مشعل تمو، سیاستمدار کُرد است که در سال ۲۰۱۱ در قامشلی ترور شد. شبه‌نظامیان پ.ی.د متهم به ترور وی بودند. این مصاحبه سه بخش دارد. بخش اول آن از نظر خوانندگان می‌گذرد.
سوال: در رسانه‌های اجتماعی کردهای سوریه، علائم زیادی مشاهده می‌شود که نشانگر موج بزرگ جدیدی از مهاجرت از شمال شرقی سوریه است. آیا این گزارش‌ها صحت دارند و نشان‌دهنده عدم رضایت از زندگی تحت کنترل اداره خودمختار شمال شرقی سوریه هستند؟ کردها در موج اول مهاجرت چه دلایلی داشتند؟
جواب: این سوال خوبی است که پاسخ دقیق به آن باید از زمان شروع کار حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) در منطقه کردنشین سوریه بررسی شود. حضور پ.ک.ک در سوریه، توافق ضمنی با دمشق و در نهایت کنترل مناطق کردنشین سوریه توسط پ.ک.ک، نقض حقوق آنها و حتی ترور رهبران مستقل کُردی، از جمله دلایل مهاجرت موج اول کردهای سوریه هستند.
در ده‌ها درگیری سنگین، رد پای پ.ی.د وجود دارد. همه اینها قبل از تشکیل اداره به اصطلاح خود مختار شمال و شرق سوریه (مناطق تحت کنترل نیروی سوریه دموکراتیک وابسته به حزب اتحادیه دموکراتیک (PYD)، شاخه سوریه‌ای حزب کارگران کردستان)، اتفاق افتاده است. علاوه بر این، پ.ک.ک ایدئولوژی خود را با زور اسلحه به کردهای سوریه تحمیل و زنان و مردان جوان را مجبور به خدمت اجباری سربازی کرد، کودکان را جلوی مدارس ربود و آنها را به اردوگاه‌های پ.ک.ک در قندیل فرستاد.
در نتیجه، امواج مهاجرت خانواده‌های کُرد از سوریه به خارج از کشور آغاز شد. نزدیک به نیم میلیون کرد سوریه در ترکیه، اقلیم کردستان عراق و اروپا پناهنده شدند. و سپس حملات داعش به منطقه کوبانی آغاز شد، جایی که بخش عظیمی (بیش از ۴۵۰ هزار نفر) از جمعیت کوبانی به ترکیه پناهنده شدند. حتی پس از اینکه ائتلاف بین‌المللی، داعش را از کوبانی اخراج کرد، شهروندان کوبانی به خانه‌های خود برنگشتند.
زیرا در این شهر چیزی تغییر نکرده است مگر جابه‌جایی یک سازمان تروریستی مذهبی رادیکال (داعش) با یک سازمان تروریست چپ‌گرا یعنی پ.ک.ک. جالب است که بدانید بیش از نیمی از شهروندان کوبانی در ترکیه به صورت پناهنده مانده و بخشی دیگر به اروپا عزیمت کرده‌اند.
پس از اینکه شبه‌نظامیان پ.ک.ک به درخواست ائتلاف بین‌المللی برای مبارزه با داعش تشکیل و ساماندهی شدند، نیروهای وابسته به پ.ک.ک در سوریه به زور اسلحه اقدام به جذب جوانان کرد برای اعزام آنها به خطوط مقدم جنگ کردند. کردهای سوریه بین دو طرف جنگ واقعا گیر افتاده بودند. آنها یا در خط مقدم جنگ کشته می‌شدند یا مجبور بودند خانه خود را رها کرده و مهاجرت کنند.
من می خواهم به یک واقعه بسیار مهم اشاره کنم. در جریان عملیات اشغالگرایانه ترکیه در عفرین برای جنگ با پ.ک.ک و در واقع تصرف آن مناطق، شبه‌نظامیان پ.ک.ک، غیرنظامیان را در عفرین مجبور به فرار و ترک شهر و سکونت در اردوگاه‌های منطقه تل رفعت کردند.
در واقع مهاجرت کردهای سوریه از آن زمان ادامه یافته است. زیرا تروریسم توسط این شبه‌نظامیان علیه کردهای سوریه ادامه دارد. آدم‌ربایی، ربایش کودکان خردسال، دستگیری فعالان و اعدام آنها در بازداشتگاه‌های پ.ک.ک بعد از شکنجه و کشتار و ناپدید شدن اجباری هر مخالف پ.ک.ک، همه را وادار به ترک منطقه کرده است. امروز حدود ۱٫۵ میلیون کُرد سوریه به دلیل سواستفاده و نقض حقوق بشر توسط پ.ک.ک در خارج از سوریه پناهنده شده‌اند.
نیمی از کردهای سوریه فقط به این دلیل که اداره خودگردان به سبک اوجالان ایدئولوژی خود را به این منطقه تحمیل کرده است (سربازی اجباری، ربایش کودکان و حذف آموزش رسمی با تحمیل برنامه‌های درسی که هیچ چیز ندارند) در منطقه کردستان عراق، ترکیه و اروپا پناهنده شده‌اند. پ.ک.ک برای آموزش کودکان، آموزش فلسفه اوجالان را انتخاب کرده که در هیچ کشور جهان، مشروعیت ندارد.
سوال: دلایل مهاجرت جدید کردها در حال حاضر از منطقه (پس از ۵ سال زندگی تحت حاکمیت PYD) چیست؟
اخیراً موج دیگری از مهاجرت در مناطق تحت کنترل SDF در حال وقوع است که دلیل آن کمبود فرصت‌های شغلی، خشکسالی و نبود حداقل استاندارد زندگی در منطقه‌ای غنی از منابع طبیعی و سوخت‌های فسیلی است. اکنون دیگر این یک راز نیست که درآمد حاصل از نفت و کشاورزی به جای بهره‌مندی غیرنظامیان در این منطقه، به سود کوه‌های قندیل (مقر پ.ک.ک) مصرف می‌شود.
در حقیقت این اداره خودمختار اوجالان با سایر گروه‌های شبه‌نظامی که سوریه را هدف قرار می‌دهند، تفاوتی ندارد. زیرا در مناطق تحت کنترل خود جنایات مشابهی را علیه غیرنظامیان انجام می‌دهند که آخرین آنها تیراندازی به ۸ تظاهرکننده در منبج و ۲ نفر در الشدادی، کشته شدن حسین عباس در کوبانی بر اثر شکنجه یک هفته پس از دستگیری و همچنین کشته شدن امین عیسی امین تحت شکنجه در زندان‌های نیروهای کُرد وابسته به پ.ک.ک بود.
من فکر می‌کنم برای کسانی که در چنین شرایطی زندگی می‌کنند مهاجرت و پناهندگی بسیار بهتر از اقامت در کنترل گروهی از شبه‌نظامیان است که به اصول بشریت احترام نمی‌گذارند. واقعیت این است که دیگر هیچ جای سوریه امنیت لازم را ندارد.