دیدبان حقوق بشر کردستان ایران در طی حدود سه سال فعالیت خود، تمرکز ویژه‌ای بر مساله کودک‌سربازان و اعضای نوجوان و فریب‌خورده و ربوده‌شده در گروه‌های مسلح و تروریستی پ.ک.ک و پژاک داشته و همواره سعی کرده آزادی آنها و بازگشت این اعضای زیر سن قانونی به خانواده را از سران این گروه‌های نظامی مطالبه کند.
در سال ۱۳۹۹ نیز دیدبان بر دو موضوع مهم تمرکز کرده بود: ۱. ربایش، فریب و استفاده از کودکان و نوجوانان ایرانی به‌عنوان نیروی مسلح در گروه‌های تروریستی کُرد؛ ۲. پیگیری موارد اخاذی از فعالان اقتصادی و کارگاه‌های تولیدی در مناطق کردنشین ایران؛ و مصاحبه با آسیب دیدگان در دو موضع فوق. دیدبان در سال ۱۳۹۹، بیش از ۴۰ پرونده در مورد ربایش، فریب و سربازگیری اجباری توسط گروه‌های مسلح در مناطق کردنشین ایران را منتشر و پیگیری کرد.
مصاحبه با خانواده این کودکان، رساندن صدای آنها به مسئولان دولت ایران و نهادهای مربوطه و تلاش برای بین‌المللی کردن ابعاد این جنایات بزرگ- که توسط گروه‌های مختلفِ مسلح کُرد انجام شده است- از جمله فعالیت‌های مهم دیدبان بود.
دیدبان حقوق بشر کردستان ایران بارها اعلام کرده به عنوان یک نهاد حقوقیِ مستقل، به نزاع تاریخی دولت مرکزی در ایران و کردهای این کشور، توجه جدی کرده و مطالبه اصلی آن توسعه همه‌جانبه و پاک کردن نگاه امنیتی دولت مرکزی به مناطق کردنشین است.
از سوی دیگر، این نهاد حقوق‌بشری همواره اعلام کرده گروه‌های مسلح و شبه‌نظامی کُردی که متهم به اقدامات مسلحانه و تروریستی هستند، نباید در جنگ و درگیری با دولت ایران، کودکان و دختران را قربانی کنند. این مطالبه، شامل گروه‌های مسلحی مانند پ.ک.ک/ پژاک و گروه دموکرات کردستان ایران می‌شود.
به تازگی گروه مسلح پژاک و شاخه زنان این گروه، در فرافکنی آشکار و فرار رو به جلو، اعلام کرده «که از روز دوشنبه ۵ مرداد ١۴٠٠ کارزار تازه‌ای را در محکومیت ازدواج کودکان آغاز نموده است». پژاک در بیانیه‌ای مضحک و غیرقابل باور از یک گروه مسلح با سابقه سیاه در ربایش کودکان و دختران، خود را مدافع حقوق زنان و مخالف کودک‌همسری اعلام و تاکید کرده است مخالف «شیوه‌ی سیستم مردسالار و جنسیت‌گرای حاکم بر ایران» است.
بیانیه تکراری، پوچ و پر از الفاظ مضحک این گروه در حالی صادر شده است که پ.ک.ک و شاخه ایرانی آن یعنی پژاک از نظر بسیاری از کشورهای جهان، گروه تروریستی محسوب می‌شوند و فعالیت آنها در بسیاری از کشورهای اروپایی نیز ممنوع اعلام شده است. در مورد این بیانیه بی‌ارزش، صحبت کردن و نقد، کاربردی ندارد. اما صرفا برای ثبت در تاریخ باید چند سوال از عاملان ربایش و قتل اسرین محمدی، ترور کوهسار فاتحی و اخاذی از فعالان اقتصادی، پرسید تا افکار عمومی به خوبی با ماهیت پلید و ذات دروغ‌گوی پژاک آشنا شود.
اول: اساسا گروهی که از کودکان برای جنگ سوء استفاده می‌کند آیا وجاهتی دارد که در مورد یک آسیب اجتماعی نظیر ازدواج کودکان صحبت کند؟ این تلاش مذبوحانه، مانند این است که یک قاتل بخواهد از آسیب‌های ناشی از خشونت صحبت کند. پژاک، متهم اول در وضعیت اسف‌بار کودکان کُرد است. پژاک، آنها را خانواده و مدرسه دور کرده و در غار، اسحله به دست کودکان داده است. این گروه، مصداق آسیب اجتماعی و نقض حقوق کودکان است.
دوم: کودکانی بسیاری توسط شبه‌نظامیان مسلح در گروه‌های تروریستی کُردی ربوده و یا فریب داده شده‌اند و بسیاری از آنها مفقود هستند. بنا به اذعان گروه‌های مسلح کُردی در سایت و شبکه‌های اجتماعی خود، این کودکان و نوجوانان ایرانی در درگیری گروه تروریستی پ.ک.ک با ارتش ترکیه در اقلیم کردستان عراق، سوریه و مناطق کردنشین ترکیه کشته شده‌اند و جنازه آنها نیز هرگز به خانواده‌شان تحویل داده نشده است.
بیشتر بخوانید:
پژاک، بنیامین فرج‌زاده را ربوده است
پژاک (شاخه ایرانی پ.ک.ک) برای جبران کمبود نیروی انسانی، از کودکان کُرد ایرانی به‌عنوان سرباز و نیروی مسلح استفاده و کنوانسیون‌ها و قوانین بین‌المللی را نقض می‌کند. این گروه با این کارنامه تاریک، به چه حقی در مورد وضعیت دختران زیرسن قانونی در ایران صحبت می‌کند؟ چه کسی اسرین محمدی را ربوده است؟
سوم: کدام گروه جز پژاک، با تاخیر در اطلاع‌رسانی نسبت به وضعیت اعضای کشته‌شده خود به خصوص در رابطه با اینکه آیا زنده هستند یا خیر جرم ناپدید شدگی اجباری را به طور عملی انجام داده است؟ کدام گروه جز پژاک، با افتخار عکس کودکان کشته‌شده را در سایت خود منتشر می‌کند؟ در کدام گروه، زنان به جرم انتقاد از ساختار و نگاه جنسیتی، مورد تعرض و مجازات و در نهایت اعدام قرار گرفتند؟
چهارم: کدام گروه از زنان به عنوان عامل انتحاری استفاده و به کشته شدن اعضای خود افتخار می‌کند؟ پژاک و پ.ک.ک متاثر از ایدئولوژی مارکسیسم- لنینیسم (در جامعه‌ای مسلمان و سنتی)، فاقد نگاه مثبت و ارزشی به نهاد خانواده است و به همین دلیل آن را عامل عقب ماندگی زنان می‌داند. به‌عنوان مثال، نگاهی به اساسنامه گروهک پژاک که شاخه‌ای از پ.ک.ک است، نشان می‌دهد این گروه عدم وجود روابط دموکراتیک در مناسبات خانوادگی و جامعه و برخی نابرابری‌ها و تبعیض‌ها را دلیل و بهانه نفی نهاد خانواده می‌داند. پژاک در اساسنامه خود آورده است: «زن آزاد، به معنای جامعه آزاد است و جامعه آزاد نیز ملت دمکراتیک است. در همین رابطه نقش سنتی مرد باید واژگون شود و این امر اهمیتی انقلابی دارد». نتیجه این چیست؟ ممنوعیت ازدواج و مادر شدن در پ.ک.ک و پژاک!!
این موارد، نقض حقوق زنان، به کشتن دادن و ترور اعضای خود، تحقیر و تجاوز به زنان در ساختار پ.ک.ک و پژاک کاملا عادی و مرسوم است. وقاحت این گروه، حقیقتا مایه تعجب است و البته تاسف‌آور. پژاک با توجه به کارنامه سیاه خود در حوزه حقوق کودکان و نقض آنها، حق صحبت در مورد زنان، دختران و حقوق کودکان را ندارد.