مهسا، کردستان و امنیت اخلاقی
ضرورت شفاف سازی و اصلاح روندها
پلیس بر اساس روندی که هدف گذاری آن را ارتقاء امنیت اخلاقی اعلام کرده است گشتهای سیاری را راه اندازی کرده تا با مصادیق مشخص شده برخورد به اصطلاح توجیه وارشادی داشته باشد. در سالهای اخیر گزارشات مکرری از برخوردهای فراتر از روند توجیه و ارشادی مخابره شده و به هر حال عده ای که عمدتا منتسب به جریانات سیاسی هستند نیز فراتر از رویکردهای اجتماعی این مسئله را با برچسب های سیاسی به حاشیه برده اند. اساسا یکی از چالش های جهان سومی ما در ایران این است که هر رویداد و مسئله ای به هر حال سیاسی خواهد شد و این سبب میشود تا اصل مسئله اغلب پنهان بماند. موضوع گشت ارشاد هم از این دست مسائل است که در رویداد تلخ مرگ مهسا امینی نیز به چشم می آید . لذا بر آن هستم تا در این یادداشت به مسئله از منظر حقیقی خودش نگاه کرده و چاره یابی را پیشنهاد کنم.
۱. پلیس به عنوان مهمترین طرف این مسئله با چالش های زیر روبروست که باید به سرعت چاره یابی کند ؛
الف- آموزش پلیس برای اجرای قوانین فارغ از ماهیت قوانین.
ب- مستند سازی رفتار پلیس در ماموریت ها و نظارت آنلاین بر عملکرد آنها تا ضمن شفاف سازی از بروز خطا های احتمالی نیز پیشگیری شود.
ج- ضرورت مسئولیت پذیری و پذیرش اشتباهات توسط پلیس و جبران خسارات احتمالی وارده.
۲. مردم و به عبارتی شهروندان نیز طرف دوم این مسئله هستند که ضروری است نظام سیاسی – حقوقی و نخبگان جامعه در حوزه شهروندی برای چالش های زیر نیز چاره یابی داشته باشند ؛
الف- آموزش حقوق شهروندی برای مردم از ضروریات جامعه است در این مقوله وقتی مردم به حقوق خود آگاه شوند به قوانین نیز آگاهی پیدا کرده لذا تنش بین مجریان قانون و مردم به حداقل میرسد و در عین حال اگر یک مجری قانون خارج از قانون عمل کند مستند و مستدل قابل پیگیری است.
ب- ایجاد زیر ساخت های تامین و حمایت از حقوق شهروندی توسط نظام سیاسی -حقوقی از یک سو و تلاش رسانه ها و بویژه نخبگان در ایجاد آگاهی و تامین فضای قانون مندی از اهمیت بالایی برخوردار است
در رویداد تلخ مرگ مهسا امینی ضمن ابراز همدردی با خانواده ایشان ضروری است به سرعت و با دقت ابعاد این مسئله روشن شود و با خاطیان احتمالی با جدیت برخورد شود همچنین به نظر می رسد اجرای قانون نیازمند حل چالش های آن و تامین زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری مرتبط است لذا نمیتوان قانون را ابزار بی قانونی کرد.
از آن جایی که تخصصی در حوزه امنیت اخلاقی از حیث مبانی اندیشه اسلامی نداشته لذا بنا ندارم وارد چیستی مسئله شوم ولیکن اصول اخلاقی در یک جامعه در دو حوزه تعریف میشود یکی قوانین کشور و دوم عرف اجتماعی که در هر دو حوزه رفتار هوشمندانه نظام سیاسی -حقوقی نقش موثری در نهادینه سازی اجرای قانون در جامعه دارد همچنین اصلاح قوانین به تناسب اشکالات و مسائل پیرامون آن باید همواره مورد توجه قرار گیرد.
رویداد تلخ مرگ ناگهانی مهسا امینی سبب شد تا نام کردستان مورد توجه رسانه ها قرار گیرد اما آیا می دانید که بر اساس گزارشات دیدبان حقوق بشر کردستان ایران تاکنون ۴۵۷ مورد احتمالا مرگ دلخراش همراه با خشونت و قطعا ناپدید شدگی اجباری برای کودکان (نفرات زیر ۱۸ سال ) شناسایی شده است و اغلب آنها با تحقیقات میدانی به اطلاع مسئولین قضایی ، دیپلماتیک ، دولت ، نخبگان اعم از کردوغیر کرد و رسانه ها رسانده شده است ولی جای تاسف بسیار دارد که این حجم مرگ کودک کرد از سوی هیچ یک از مراکز فوق الذکر مورد توجه قرار نگرفته است و این مسئله بیانگر آن است که چاره یابی هایی که در خصوص رویداد ناگوار مرگ مهسا امینی در این یادداشت مطرح گردید باید بصورت جدی پیگیری شود. رفتار دوگانه با مسئله جان انسانها تحت هیچ شرایطی پذیرفته نیست مخاطب من بسیاری از رسانه ها ، سلبریتی ها و حتی مسئولین قضایی ، سیاسی و دیپلماتیک است که باید موضوع ۴۵۷ کودک قربانی کرد را پیگیری کنند تا داغ فراق پدران و مادران این کودکان رنج دیده حداقل نادیده گرفته نشود