«ناپدیدشدگان ایرانی» و وظیفه اقلیم کردستان عراق در قبال آنها

اخیرا سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در خصوص آن وزارت خانه و کنسول گری های ایران در اربیل و سلیمانیه به منظور پاسخگو کردن مقامات اقلیم کردستان نسبت به وضعیت نامعلوم «گمشدگان کُرد ایرانی» که عضو گروه های شبه نظامی مستقر در خاک اقلیم هستند، گفتهناپدیدشدگان  که «ما به محض اینکه وزارت امور خارجه از این موضوع مطلع می شود، هم در تهران، هم در ارتباط با دولت مرکزی بغداد و هم در ارتباط با سرکنسولگری های خودمان در اربیل و سلیمانیه موضوع این عزیزان (گمشدگان) را در دستور کار قرار می دهد.»

تا کنون دیده بان حقوق بشر کردستان ایران بر اساس اطلاعاتی که بدست آورده و مورد راستی آزمایی قرار گرفته است، از سرنوشت تعدادی از کودکان کُرد ایرانی که گرفتار پدیده شوم «ناپدیدشدگی اجباری» در گروه های شبه نظامی کُردی شده اند، سخن گفته است.

همانطور که بارها نیز اعلام کرده ایم، رویکرد گروه های شبه نظامی چون پژاک در استفاده از کودکان در جنگ، بر خلاف تعهدی است که آنها در «کنوانسیون ژنو» مبنی بر عدم استفاده از کودکان کمتر از ۱۸ سال داشتند.

شاید بتوان فریب و ربایش نوجوانان، جوانان و البته کودکان کُرد و سپس مسلح کردن و استفاده از آنها برای اغراض و منافع رهبران گروه های شبه نظامی چون پژاک و پ ک ک را تنها دستاورد و هدیه مدعیان دفاع از حقوق مردم کُرد دانست.

در واقع این اقدامی ناقض حقوق بشری است که این گروه ها به طور مستمر به انجام آن اصرار می ورزند.

در حالی که در دنیا خشونت مطرود است و مسائل از طریق دیپلماسی، گفتگو و صحبت با انسان های دیگر حل و فصل می شود، اما پژاک، شاخه «پ ک ک»، برای ترویج خشونت همچنان تلاش می‌کند تا تعداد بیشتری از جوانان کرد را به کام مرگ بفرستد.

اغلب این کودکان (افراد کمتر از ۱۸ سال) با زور و تهدید، وابستگی به مواد مخدر یا پرداخت پول به کار گرفته می‌شوند.

ناپدیدشده ها چه کسانی هستند؟

تحقیقات ما نشان می دهد این کودکان در شرایطی که کودک محسوب می شده اند توسط شبه نظامیان «پ ک ک» و شاخه ایرانی آن به نام پژاک و همچنین شاخه سوری آن به نام «پ ی د» با شاخه نظامی موسوم به YPG به شیوه های مختلف، متنوع و نامتعارف نظیر دادن وعده های همچون کار در خارج از ایران، مهاجرت و در مواردی نیز با تمرکز بر مشکلات و نقاط آسیب پذیر این کودکان نظیر اینکه برخی از آنها کودک طلاق بوده یا اینکه پدران و مادران آنها فقیر یا گرفتار اعتیاد بودند آنها را وارد صفوف شبه‌نظامیان مذکور کرده و این کودکان را به میادین جنگی در سوریه، عراق یا ترکیه برده‌اند.

این کودکان به لحاظ سن کم و عدم تشخیص مسائل سیاسی و نظامی، فرصت فرار یا بازگشت نیزه نداشته اند و متاسفانه از زمان جذب آنها که در برخی موارد ۱۵ سال نیز گذشته است هیچ اطلاع دقیقی به وجود ندارد.

درمواردی برخی رسانه های پ ک ک و پژاک اعلام کرده‌اند که این کودکان در میادین جنگی و درگیری با ارتش ترکیه یا در سوریه کشته شده‌اند، ولیکن مستنداتی وجود ندارد که آیا آنها واقعا کشته شده یا اتفاق دیگری برای آنها افتاده است.

اطلاعاتی که به دست «دیده بان حقوق بشر کردستان ایران» رسیده است توسط برخی از همکاران حقوقدان و فعالان حقوق بشری گردآوری شده و از محل تولد آنها نیز تحقیقات صورت گرفته است.

همچنین در برخی موارد تعدادی از اعضای سابق پ ک ک نیز در یافتن اطلاعات بیشتر از این کودکان مشارکت داشته‌اند.

فراخوان دیدبان حقوق بشرکردستان ایران

پیشتر ما در خصوص کودکان ناپدیدشده کُرد ایرانی فراخوانی را اطلاع رسانی کردیم که در آن از همه نهادها و مجامع حقوق بشری درخواست داشتیم که در راستای رسیدگی بهتر به این مساله، این مجموعه را مساعدت نمایند.

گفتنی است، ناپدیدشدگانی که تا کنون در خصوص آنها گزارشاتی منتشر کرده ایم عبارتند از: «منیره مینا» اهل خوی، «محمود صلاحی» اهل کرمانشاه، «علی عیسی زاده» اهل خوی، «داوود عثمان پور» اهل ماکو، «یوسف رشیدی» اهل بانه، «حسن بیلکانلو» اهل ماکو، «جبار مولودی» اهل مریوان، «هادی امینی» اهل سلماس، «ایوب حیدری» اهل بانه، «وحید کریمی» اهل بانه، «امجد محمدنیا» اهل دیواندره، «آرش سهادی» اهل کامیاران، «کیوان محمودپور» اهل ارومیه و … هستند.

آنطور که در گفتگوها و گزارشات قبلی نیز اعلام کرده ایم، خانواده های این افراد عمدتا بی اطلاع از سرنوشت نامعلوم این افراد هستند و زندگی بسیار سختی را می گذرانند و طبیعی است که در چنین وضعیتی نیازمند یاری می باشند.

حتما بر اساس اطلاعاتی که به صورت مستمر به دست دیدبان حقوق بشرکردستان ایران می رسد، ما همچنان پیگیر سرنوشت نامعلوم ناپدیدشدگان کُرد ایرانی خواهیم بود و از تمام افراد، نهادها و سازمان های حقوق بشری نیز درخواست کمک داریم.

در نهایت سخن هم آنکه بهتر آن است که مسئولین اقلیم کردستان عراق نسبت به این موضوع جدیت از خود نشان داده و بیشتر از این اجازه ندهند که گروه های شبه نظامی کُردی در آن منطقه برای همسایه آنها یعنی ایران مشکل آفرینی نمایند.

در این خصوص سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم اینطور گفته که «اقلیم کردستان عراق را مخاطب قرار می دهم و می گویم که باید وضعیت این افراد و گمشدگان ما به سرعت مشخص بشود.»