تحلیلی بر جدیدترین مواضع پوتین در قبال اوکراین
پس از عملیات‌های نظامی در میدان نبرد، روسیه برای تثبیت قلمرو تحت اشغال خود در شرق و جنوب اوکراین، به سمت الحاق بخش‌هایی از اوکراین که تحت کنترل خود است، حرکت کرده است. در پی این تصمیم لایحه‌ای که قبل از امضای پوتین به تصویب مجلس عالی روسیه نیاز دارد یک سیگنال اولیه برای حرکت کرملین به سمت بسیج جمعی که مدت‌ها شایعه شده بود، می‌باشد. اعضای پارلمان روسیه، دوما، روز سه‌شنبه قانون گسترده‌ای را تصویب کردند که بر اساس آن مجازات‌های تا ۱۵ سال زندان برای اعمال دوران جنگ از جمله تسلیم‌شدن و فرار از خدمت در میان نیروهای این کشور وضع شده است. این قانون پیش‌بینی‌هایی را ایجاد کرد که پوتین تصمیمات جدیدی را در خصوص مواضع کشورش در قبال اوکراین اتخاذ و دستور تهیه پیش‌نویس در مقیاس بزرگ را بدهد.
کرملین تاکید دارد که اگر روسیه موفق به الحاق مناطق اشغالی به خاک روسیه گردد حتی اگر هیچ کشور دیگری آن را به رسمیت نشناسد، هرگونه اقدام نظامی بیشتر از سوی اوکراین در آن مناطق می‌تواند به عنوان حمله به خود روسیه تلقی شده و هرگونه واکنش نظامی این کشور با جهان را توجیه خواهد کرد.
پوتین از زمان آغاز تهاجم خود در ۲۴ فوریه، اقدام کشورش در قبال اوکراین را به عنوان یک «عملیات نظامی ویژه» یاد کرده است. هدف از این حملات حفاظت از مردمی است که مورد آزار و نسل کشی قرار گرفته‌اند؛ همچنین غیرنظامی‌کردن و پاک‌سازی اوکراین از «نازیسم» از اهداف این حملات اعلام شده است. پس از ماه‌ها جنگ در روزهای اخیر پوتین مدعی شده است که آماده مذاکره با کیف است. حتی در شرایطی که مقامات اوکراینی امکان سازش را با توجه به «ترور گسترده، خشونت، شکنجه و کشتار جمعی» که سربازان روسی به کشورشان آورده‌اند، رد کرده است.
از دیدگاه برخی تحلیلگران بسیج عمومی و همه‌پرسی در مناطق اشغالی مقدمه‌ای برای تشدید تنش نظامی روسیه در اوکراین و تلاشی برای ترساندن دولت ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین و حامیانش برای تسلیم شدن و تشدید مواضع روسیه علیه غرب است. اما برخی معتقدند اقدامات اخیر پوتین در را برای آمادگی پوتین برای سازش در میان تهدیدهایش باز گذاشته است. این در حالی‌ست که مواضع جدید پوتین در قبال اوکراین رفتاری تاکتیکی قبل از رفتن به پای میز مذاکره است. پوتین در صدد تشدید خواسته‌های خود است و آنرا می‌توان به اقدامی پیش از مذاکره تعریف نمود. بسیاری از سیاستمداران پیش از رفتن به مذاکرات واقعی، خواسته‌های خود را تشدید می‌کنند و این یک تاکتیک عادی مذاکره است. این امکان وجود دارد که کرملین با توسل به چنین اقدامات رادیکال، اما نه نظامی، در واقع نشان دهد که آماده ورود به مذاکرات واقعی است.
احتمال الحاق بخش‌هایی از اوکراین توسط روسیه در پس‌زمینه بیشتر جنگ دیده می‌شود. برای ماه‌ها، مقامات اشغالگر روسیه در شرق و جنوب اوکراین گفته‌اند که در حال برنامه‌ریزی برای برگزاری همه‌پرسی هستند که از مسکو می‌خواهد آن مناطق را ضمیمه کند و آنها را به عنوان خاک روسیه اعلام کند، و پوتین آن مناطق را بخشی قانونی از کشورش توصیف کرده است. .
این اقدامات در حالی صورت می‌گیرد که پوتین تلاش می‌کند تا از ناکامی‌ها نه تنها در میدان جنگ، بلکه در صحنه بین‌المللی نیز بهبود یابد. در نشست منطقه‌ای دو هفته گذشته در ازبکستان، پوتین برای اولین بار اذعان کرد که رهبران چین و هند، حامیان منتقد اقتصاد روسیه در بحبوحه تحریم‌های غرب، در مورد جنگ «نگرانی» دارند. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، که تلاش می‌کند میانجی‌گری در این مناقشه باشد، این هفته گفت که تهاجم به اوکراین غیرقابل توجیه است و روسیه باید سرزمین‌های اشغالی را بازگرداند.
ارتش اوکراین در حال آماده شدن برای تحکیم دستاوردهای خود است، و در تلاش برای دستیابی به دستاوردهای بیشتر و دفاع در برابر ضدحملات احتمالی روسیه در مکان‌های مختلف است. در این میان ایالات متحده آمریکا و همپیمانانش در صدد حمایت از اوکراین و ناقض دانستن مواضع جدید پوتین می باشند. باید دید بعد از اجرای همه پرسی در مناطق اشغالی چند درصد از مردم این سرزمین ها خواستار پیوستن به خاک روسیه می باشند و چه آینده ای در انتظار این سرزمین ها است.
نویسنده: معصومه محمدی – دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی-تحلیلگر مسائل روسیه
منبع: فراتاب