نقض «کنوانسیون ممنوعیت و اقدام فوری برای محو بدترین اشکال کار کودک» توسط پژاک، کومله و پاک/ بخش اول.
کنوانسیون ممنوعیت و اقدام فوری برای محو بدترین اشکال کار کودک و توصیه‌نامه مکمل آن در ۱۷ ژوئن سال ۱۹۹۹ تصویب شد. ماده ۲ این کنوانسیون، اصطلاح «کودک» را در مورد کلیه اشخاص کمتر از ۱۸ سال به‌کار برده است.
یکی از مهمترین مفاد این کنوانسیون، ماده ۳ آن است که از نظر دولت‌های عضو، اصطلاح «بدترین اشکال کار کودک» شامل موارد زیر است:
الف: کلیه اشکال بردگی یا شیوه‌های مشابه بردگی، از قبیل فروش و قاچاق کودکان، بندگی به علت بدهی و رعیتی و کار با زور یا اجباری، از جمله استخدام به زور یا اجباری کودکان برای استفاده در درگیری مسلحانه؛
ب: استفاده، فراهم کردن یا عرضه کودک برای روسپی‌گری، تولید زشت‌نگاری یا اجراهای زشت‌نگارانه؛
پ: استفاده، فراهم کردن یا عرضه کودک برای فعالیت‌های غیرقانونی، به‌ویژه برای تولید و قاچاق مواد مخدر به گونه‌ای که در معاهدات بین‌المللی‌مربوط تعریف شده‌اند؛
ت: کاری که به دلیل ماهیت آن یا شرایطی که در آن انجام می‌شود، احتمال دارد برای سلامتی، ایمنی یا اخلاقیات کودکان ضرر داشته باشد.
این کنوانسیون مقرر داشته است:
«هر عضو، با درنظر گرفتن اهمیت آموزش‌و‌پرورش در محو کار کودک، اقدامات مؤثر و زمان‌بندی شده‌ای را برای موارد زیر اتخاذ خواهد نمود:
الف: جلوگیری از به‌کار گرفته شدن کودکان در بدترین اشکال کار کودک،
ب: فراهم آوردن کمک مستقیم لازم و مناسب برای دورساختن کودکان از بدترین اشکال کار کودک و برای بازپروری و سازگاری اجتماعی آنها،
پ: تضمین دسترسی به آموزش‌و‌پرورش پایه‌ای رایگان، و در صورت امکان و اقتضاء، آموزش حرفه‌ای، برای کلیه کودکانی که از بدترین اشکال کار کودک دور می‌شوند،
ت: تشخیص و دستیابی به کودکان در معرض خطر خاص و…
ث: توجه داشتن به وضعیت خاص دختران».
با مطالعه مواد فوق در این کنوانسیون که دولت ایران نیز به آن ملحق شده است، به خوبی می‌توان متوجه مسئولیت دولت ایران در قبال کودکان کُرد (به‌طور خاص) و همه کودکان حاضر در جغرافیای سیاسی ایران شد. گروه‌های مسلح و ستیزه‌جویانی مانند پژاک، کومله، دموکرات و پاک، عملا در حال نقض مفاد این کنوانسیون هستند و دولت ایران اقدام مشخصی در برابر این اقدامات خلاف حقوق بشر انجام نمی‌دهد.
مهمترین نقض صورت گرفته در این کنوانسیون، ماده ۳ است: «ممنوعیت کلیه اشکال بردگی یا شیوه‌های مشابه بردگی… از جمله استخدام به زور یا اجباری کودکان برای استفاده در درگیری مسلحانه».
به راستی چند کودک دیگر باید کشته شوند تا دولت ایران مسئولیت خود را در قبال کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال کُرد ایرانی به درستی انجام دهد؟ پ.ک.ک و سایر گروه‌های مسلح، عملا در حال استفاده از کودکان برای مقاصد تروریستی و مسلحانه هستند و با افتخار نیز عکس‌های این جنایات را در سایت خود منتشر می‌کنند. آیا دولت ایران، اقدام حقوقی را در مجامع و محاکم حقوقی کشورهای عراق، سوریه و ترکیه انجام داده است؟ آیا اصولا فهرست جامعی از کودکان زیر ۱۸ سال کُرد ایرانی در نهادهای دولتی ایران وجود دارد که نشان دهد چه تعداد کودک ایرانی در اختیار پژاک، کومله دموکرات و… هستند؟ تهیه این فهرست، وظیفه کدام نهاد ایرانی بوده و چرا تاکنون انجام نشده است؟ وزارت دادگستری، وزارت امور خارجه، شورای حقوق بشر، نهادهای محلی در کردستان و کرمانشاه و سایر مناطق کردنشین، چرا تاکنون هیچ اقدام حقوقی و رسانه‌ای برای پیگیری سرنوشت این کودکان انجام نداده‌اند؟