دیدبان حقوق بشر کردستان ایران به عنوان نهاد حقوق بشری در مورد آخرین تحولات افغانستان و تسلط طالبان بر این کشور نکات مهمی را به شرح زیر اعلام کرده است:
- دلخوش کردن به حمایت آمریکا و عدم توجه به مقبولیت مردمی در کنار فساد سیاسی و اقتصادی، همه مناطق و دولتهای خاورمیانه را مانند دولت اشرفغنی در افغانستان تهدید میکند. نزدیکترین مدل به افغانستان در ۲۰ سال گذشته، دولت اقلیم کردستان عراق است. فساد سیاسی در کنار فساد مالی و رقابتهای سیاسی- جناحی مخرب گروههای مختلف و تشدید تنشها میان آنها، در کنار وابستگی به آمریکا برای تامین امنیت، اقلیم کردستان را نیز تهدید میکند. علی محمد صالح، عضو پارلمان اقلیم کردستان نیز بر این شباهت صحه گذاشته است.
- عبدالستار مجید عضو شورای اجرایی جماعت عدالتخواهی کردستان عراق (جماعت اسلامی سابق) نیز در واکنش به تحولات افغانستان اعلامکرده است که آمریکاییها سرانجام از عراق و اقلیم نیز خواهند رفت و بهتر آن است سران کُرد، مبارزه با فساد، اتحاد داخلی و بهره گیری از ظرفیتهای اقلیم کردستان را پشتوانه تقویت و حفاظت از این منطقه قرار دهند نه اینکه تنها در پی کسب حمایتهای خارجی باشند.
- دلگرم بودن به حمایت آمریکا در سوریه نیز از سوی گروههای کردی وابسته به پ.ک.ک، در نهایت منجر به سکوت کاخ سفید در برابر تجاوز ترکیه به مناطق کردنشین سوریه و فاجعه عفرین شد. آمریکا در برابر حملات ترکیه و اشغال مناطق کردنشین سوریه سکوت کرد و ترکیه اکنون هر کاری که مایل باشد در سوریه انجام میدهد و دریغ از یک محکومیت معتبر بینالمللی.
- یوسف محمد رئیس فراکسیون گوران در پارلمان افغانستان، به صراحت اعلام کرده است آنچه در افغانستان میگذرد عبرتی برای آنهایی است که به جای تکیه بر نیروی مردمی به بیگانگان وابسته شدهاند. امید است کردهای متحد آمریکا در سوریه و عراق نیز متوجه این نکته بشوند که آمریکا در رقابت صدام و شاه ایران، در جریان جنایات حلبچه و انفال، در موضوع داعش و تجاوز ترکیه، همواره در لحظات حساس، کردها را رها کرده است.
- تغییرات طالبان در دو دهه گذشته (آن چنان که خود این گروه مدعی است) در سیاست و اقتصاد و اجتماع و مدیریت کشور، شاید به وضعیت بهتری برای افغانستان منجر شود. شناسایی حقوق زنان در مواردی مانند تحصیل، اشتغال و آزادیهای اجتماعی، در کنار پرهیز از رویکرد قومگرایانهی پشتونی و توجه به حقوق اقوام و مذاهب دیگر، نشانههایی از این تغییرات است که عملی شدن آنها را باید در گذر زمان بررسی کرد.