کاک سولگی بە لەبەرچاوگرتنی ئەو کێشە و گرفتانەی لەگەڵ بنەماڵەکەی هەیبوو، خۆی لێیان دوور خستبووەوە و بڕیاری دابوو ئێران بەجێبهێڵێت و بچێتە ئەورووپا.
بەپێی ڕاپۆرتی ڕێکخراوی چاودێری مافی مرۆڤی ئێران کوردستان لە هەمەدانەوە، کێشەی بنەماڵەیی، نەبوونی لێکتێگەیشتن لە نێوان منداڵ و دایک و باوک و ململانێی ناو خێزان بە ئەگەرێکی زۆرەوە دەتوانێت یەکێک لە هۆکارەکانی ئەندامێتی لاوان لە گرووپە چەکدارەکاندا بێت. لەم دۆخەدا بەهۆی سۆزداری و نەبوونی ئەزموونی گەنجەکە بە ئاسانی ژینگەی خێزانی بەجێدەهێڵێت بۆ ئەوەی بتوانێت خەونەکانی بە واقیع داپۆشێت. لەم نێوەندەدا گروپە چەکدارەکانیش بە فریودانی گەنجان هەوڵی گەیشتن بە ئامانجە خراپەکانیان دەدەن. حەسەن سولگی، لەدایکبووی ساڵی 1991 لە شاری نەهاوەند لە پارێزگای هەمەدان، لە ساڵی 2019 پەیوەندی بە گروپی چەکداری پاکەوە کرد. دوای هەڵاتنی لە گروپەکە، گەڕایەوە بۆ ئێران. لە کۆتایی مانگی ئەیلولی ٢٠١٩، حەسەن سولگی بەهۆی مێژووی ئالوودەبوون و ململانێی لەگەڵ خێزانەکەی تووشی خەمۆکی و گۆشەگیری بوو، ئەمەش بەهۆی دژایەتی خێزانەکەی و بەتایبەت براکەیەوە بوو، سەبارەت بە هاوسەرگیری لەگەڵ کچە خۆشەویستەکەی. لە ئەنجامدا کاک سولگی، بە هۆی ئەو کێشە و گرفتانەی لەگەڵ بنەماڵەکەی هەیبوو، خۆی لێیان دوور خستبووەوە و بڕیاری دابوو ئێران بەجێبهێڵێت و بچێتە ئەورووپا و لە هەمان کاتدا لە ئینستاگرام کەسێکی بە ناوی “خەزل ئیلامی” ناسی ، و ئەو کەسەش هەروەها بە خراپ بەکارهێنانی مەرجەکانی ئەم گەنجە هەمەدانییە و بەڵێنی وەک ناردنی بۆ ئەوروپا، هەوڵیدا فریو بدات. لە ئەنجامدا کاک سولگی پەیوەندی بە گروپی چەکداری پاکەوە کرد.
وردەکارییەکانی چاوپێکەوتنی پەیامنێری چاودێری مافی مرۆڤی کوردستانی ئێران لەگەڵ ناوبراو لە خوارەوەیە.
پرسیار: کاک سولگی! چی وای لێکردی بڕیار بدەیت ببیتە ئەندامی گروپی پاک؟ تۆ خوت کوردی؟ ئایا کەس لە خێزانەکەتدا بەشدار بووبێت لە گروپە چەکدارەکان؟
کاک سولگی: هەر لە سەرەتاوە دەبێ بڵێم کە من کورد زمان و خەڵکی کوردستان نیم؛ من خەڵکی نەهاوەندم لە هەمەدان. بەم پێناسەیە دەتوانن بگەنە ئەو ئەنجامەی کە تا چوومە ناو عێراق و لە بنکەی پاکدا بە دیل گیرام، هیچم لەبارەی کوردستان و گروپە چەکدارە پەیوەندیدارەکانییەوە نەدەزانی.
چیرۆکەکە لەو کاتەوە دەستی پێکرد کە بۆ ماوەیەک گیرۆدەی ماددە هۆشبەرەکان بووم؛ تەنها بەهۆی ئەو کێشە خێزانییەوە کە بەسەرمدا هاتبوو، بەلای ماددە هۆشبەرەکانەوە ڕاکێشام. زۆر خەمۆک بووم و باری دەروونیم خراپ بوو بۆ ماوەیەکی زۆر و بڕیارم دابوو بە تەواوی وڵات بەجێبهێڵم و لە شوێنێکی تر بژیم. بێگومان پارەیەکی زۆرم نەبوو و نەمدەزانی چی بکەم! بۆ ماوەیەکی زۆر بەدوای کەسانێکدا دەگەڕام کە کاریان بازرگانیکردنە بە مرۆڤەوە بۆ ئەوەی بە شێوەیەکی نایاسایی لە ئێران بمبەنە دەرەوە. پێشتر لەگەڵ زۆر کەس قسەم دەکرد، بەڵام بە دەرگایەکی داخراو پێشوازیم لێکرا؛ چونکە پارەیەکی زۆریان دەویست تا بمێننە ئەوروپا.
هەر لەم گەڕانانەدا بوو کە لە ئینستاگرام کەسێکم بە ناوی خەزل ئیلامی ناسی. ئاشنابوونەکەمان بە زنجیرەیەک سەرنج دروست بوو. لە پەیجی تایبەتی خۆیدا وێنەی گروپە چەکدارەکان یان پەیوەندیدار بە گروپی پاکەوە نەبووە و ئەمەش وای لێکردم متمانەم پێی هەبێت. وردە وردە بووبووین بە هاوڕێ؛ کاتێک زانیم مەبەستم بچمە ئەوروپا، وتی “ئەوەیە کە دەیکات”. پێشنیاری سەیر و سەمەرەی پێدام؛ چونکە تەنانەت داوای پارەی نەکردووە. وتی کە بووینەتە هاوڕێ و دوای مانەوەت خەرجییەکانتان لێ وەردەگرم. بۆ من کە لە ئێران و بنەماڵەکەم بێزار بووم و پارەم نەبوو، دەرفەتێکی وا دووبارە نەبووەوە. ئەوەندە شتی سەرنجڕاکێشی بۆ دەگوتم کە بەهیچ شێوەیەک لە هێزی بیرکردنەوە بێبەش دەکردم. نزیکەی هەفتەیەک قسەمان لەگەڵ یەکتر کرد، قسەکانی هێندە پتەو و ورد بوون، بۆ ساتێکیش گومانم نەکرد و دڵنیا بووم کە بە هاوکاری ئەم کەسە ئێران بەجێبهێڵم.
پرسیار: چۆن وڵاتت بەجێ هێشت؟ یەکەمجار بۆ کوێ چووی کاتێک گەیشتیتە بارەگای پاک چی ڕوویدا؟ چ گفتوگۆیەک ئاڵوگۆڕ کرا؟ تکایە بە تەواوی ڕوونی بکەنەوە.
کاک سولگی: هەمەدانم بەجێهێشت و چوومە سنووری عێراق ـ وەک خۆی لەگەڵم ڕێکی خستبوو- چوومە لای هەندێک قاچاخچی و پارەیان لێ وەرنەگرتم و ئەمەش زۆرترین متمانەی منی بەدەستهێنا. هەموو شتێکی هەماهەنگی دەکرد. لە دڵی خۆمدا گوتم، ئەگەر کەسێک پارەی گەشتەکەی بۆ عێراق وەرنەگرێت، ئەوا بە دڵنیاییەوە کەسێکی متمانەپێکراو و باشە و بە دڵنیاییەوە دەمباتە وڵاتێکی ئەوروپی. بۆیە پەیوەندیم بە قاچاخچییەکانەوە کرد و بردیانم بۆ هەرێمی کوردستان. کە چوومە ناو هەرێمی کوردستان ڕاستەوخۆ بردیانم بۆ شاری هەولێر و دوای ئەوە ئۆتۆمبێلێکی تر بەدوامدا هات و سواری بووم، وتبووی لە خەزل ئیلامییەوە هاتووە. دەستمان کرد بە ڕۆیشتن، بەڵام هێواش هێواش خەریک بوو شارەکە بەجێدەهێڵین و چووینە ناو شوێنێکەوە کە نزیک بوو لە بنکەیەکی سەربازی. کۆمەڵێک کەس بە جلوبەرگی سەربازی سەوزەوە لەوێ پاسەوانییان دەکرد. سەرەتا پێشوازییەکی باشیان لێکردم و کەمێک پشووم دا. پاشان پەیوەندیم بەو کەسەوە کرد، وتیان بەم زووانە پەیوەندیمان پێوە دەکات. چەند کەسێک لە دەوری من کۆبوونەوە و دەستیان کرد بە قسەکردن؛ ئەوان شتگەلێکیان دەگوت کە زۆر سەیر بوو بۆ من و نەمدەتوانی لە هیچ تێبگەم. باسیان لە ئۆتۆنۆمی و ئازادی کوردستان دەکرد و ئێران وڵاتێکی ساختەی دروست کردووە و لە باکووری ئێرانەوە تا بەشێک لە باشوور ڕزگاری بکەین و وڵاتێکی سەربەخۆ بە ناوی کوردستان دروست بکەین. چەند جارێک قسەکانم پچڕاند تا قسە بکەم و بڵێم بۆ ئەم شتانە نەهاتوومەتە ئێرە؛ بەڕاستی دەمەوێت بچمە ئەوروپا؛ بەڵام نەیانهێشت و گوتیان با سەرەتا قسە بکەین، منیش گوێم لێ بوو، هەموو ئەمانەیان دەگوت و نەمدەزانی مەبەستیان چییە! ئازادی کوردستان خەمی من نەبوو. من بە هیچ شێوەیەک کورد نەبووم. تەنها ویستم بگەمە ئەوروپا.
دوای ئەوەی قسەکانیان تەواو کرد، وتم لەگەڵ کەسێک قسەم کردووە و بڕیارە لە سنوور بمباتە دەرەوە و بمباتە ئەوروپا، ئیتر گرنگیم پێنادات تۆ دەتەوێت وڵاتێک دروست بکەیت یان وڵاتێک وێران بکەیت، تکایە پێم بڵێ ئەو زوو بێت بۆ قسەکردن. بێ ئاگا لەوەی ئامانجیان شتێکی ترە. وردە وردە ڕەفتارەکانیان گۆڕا و ئەو میواندارییەی کە لە سەرەتاوە لەگەڵمدا هەیانبوو کۆتایی هات. وەک قەرزدەرێک قسەیان لەگەڵ کردم و دەیانگوت تۆ لەگەڵ خۆت دێی ئێرە، بەڵام لەگەڵ خودا دەچیتە دەرەوە! وتیان بە ئاسانی لەم گروپە دەرناچیت! تۆنی گفتوگۆکە بووبوو بە هەڕەشە! جەختیان لەوە کردەوە کە “ئەگەر بتەوێت بچیتە دەرەوە، دەبێت لانیکەم سێ ساڵ لێرە بمێنیتەوە، دوای ئەوە ناسنامەت پێدەدەین، دواتر دەتوانیت بچیتە هەر شوێنێک کە بتەوێت”. لە ڕاستیدا منیان زیندانی کرد و ناچار بووم ٣ ساڵ لە شاخ بژیم! ئەوروپا بووبوو بە خەون! بێ ئاگاداری بنەماڵەکەم بە قاچاخ لە ئێران دەرهێنرام؛ بەڵام لە کێشەیەکی گەورەتردا گیربووم و خۆمم لەدەستدابوو.
پرسیار: کاردانەوەت چی بوو؟ لەو ساتە سەرەتاییانەدا تەنانەت درکت بەوە کرد کە لە کام گروپدایت؟
کاک سولگی: شۆک بووم! نەمدەزانی لە کوێم! من بە هیچ شێوەیەک هیچم لەبارەی ئەم ئەندامێتیانەوە نەدەزانی. کەس پێی نەگوتبووم و تەنانەت ناوی ئەم گروپەم نەبیستبوو تا ئەو ڕۆژە. هەمەدان لە کوێیە و کوردستان لە کوێیە؟ چەند ڕۆژێک بەم شێوەیە تێپەڕی، دەمارەکانم تێکچوون و بەردەوام لەگەڵیان تووشی کێشە دەبووم و بەدوای ئەو کەسەدا دەگەڕام. بەڵام هەر جارێک شتێکیان دەگوت. جارێکیان گوتیان گواستراوەتەوە بۆ شوێنێکی تر و جارێکی تریش گوتیان کە هەڵاتووە و جارێکیان گوتیان کەسێکی وا لێرە نییە و… بەڕاستی سەرم لێ شێوا و نەمدەزانی لە کوێم و نەمزانی چیم دەکرد. هەموو خێزانەکەم بێ ئاگا بوون لە من؛ ئەوان خۆیان خێزانەکەمیان ئاگادار نەکردەوە، نە ڕێگەیان پێدام پەیوەندییان پێوە بکەم تا لانیکەم پێیان بڵێم کە من لە ژیاندام بۆ ئەوەی هەست بە ئاسوودەیی بکەن. پەشیمان بوومەوە؛ بەڵام نەمدەزانی چۆن دەرباز بم. نزیکەی مانگێک تێپەڕی؛ من هەموو ڕۆژێک لەگەڵیان تێکەڵ بووم، بەڵام نەیانهێشتم لەو بنکە دەربچم. وردە وردە قەناعەتم پێگەیشت کە بەڕاستی لەوێ گیرم خواردووە و هیچ دەربازبوونێکم نییە. لە هەموو گۆشەیەکی ئەو بنکەیەدا پاسەوانی چەکدار هەبوون. نەک هەر من، بەڵکو هەر کەسێکی تر کە بەبێ ئاگادارکردنەوە هاتە دەرەوە، ڕێگەی پێدەدرا تەقە بکات. بەڕاستی لە دۆخێکی دەروونی خراپدا بووم و بوێری ئەوەم نەبوو ڕابکەم.
پرسیار: کاک سولگی! بارودۆخی ژیانت لەوێ چۆن بوو؟ زۆرترین چیت دەکرد؟ ئایا ئاسانکاری گونجاوتان هەبوو؟
کاک سولگی: ژیان بەردەوام نەبوو! وەک خزمەتێکی سەربازی ناچاری وابوو. هیچ مەرجێکی تایبەتمان نەبوو. هیچ بژاردەیەکمان نەبوو. نزیکە وەک لە ژینگەی سەربازیدا، بەیانی زوو لە خەو هەڵدەستین و دەستمان بە وەرزشکردن دەکرد؛ کە بێگومان وەرزشێکی لەڕادەبەدەر ناستاندارد و سەیر بوون. لەوێ بوو کە ڕۆبۆتی پێم شکا، بە هیچ شێوەیەک ڕوون نەبوو کە ئەم وەرزشانە لە کوێوە هێنراون. من خۆم زۆر وەرزشم دەکرد، هەرگیز شتی وام نەبینیبوو. زۆربەی مەبەست بۆ ئەوە بوو کە خۆیان نیشان بدەن و نیشان بدەن کە ئاشنان بە پێوەرەکانی ڕۆژی وەرزش! دوای ئەم مەشقە بێ سوودانە و لە لوتکەی ماندوێتیدا، زنجیرەیەک ڕاهێنان لەسەر کارکردن بە چەک، کە تەنها تیۆری بوون و چەکیان بە کەس نەدەدا. دوای ئەوە چین و توێژی سیاسی و ئایدیۆلۆژی هەبوون کە بە هیچ شێوەیەک جێی سەرنجم نەبوون. لەوێ تەنها زمانی کوردییان دەوتەوە و مێژووی کوردستان و بیرۆکەکانی خۆیان دەگێڕایەوە، کە هیچیان بۆ من هیچ مانایەکی نەبوو، بەڕاستی من گرنگیم پێنەدەدا، بەڵام ناچار بووم لەو پۆلانە دابنیشێم چونکە زیندانی بووم. بە کردەوە ئەم چینانە لە ڕاستیدا کاریگەر نەبوون. واتە کارکردن بە دەمانچە بەسوودە کاتێک دەزانیت ئۆپەراسیۆنی ڕاستەقینە چەند مانگێکی ماوە. بەڵام ئێمە ڕۆژانە کاری تیۆریمان لەگەڵ دەمانچە هەبوو. چەکێکی سادە پێویستی بە چەند کاتژمێر وانەیە؟
پرسیار: دوای خولی ڕاهێنان چی ڕوویدا و بۆ کوێ نێردرایت و چیت کرد؟
کاک سولگی: نزیکەی ٣ ساڵ لە دیلێتی ئەوان بووم! بیر لە سێ ساڵ وەرزش و کارکردن بە چەک و مێژووی کوردستان بکەرەوە! واتە شێتی پاک و دووبارەبوونەوەی وانە گاڵتەجاڕەکانیان. بەختم باش بوو، شێت نەبووم!
هەروەها یاسایەکیان هەیە کە ئەو کەسانەی زیاتر لە سێ ساڵە ئەندامن دەتوانن مۆڵەت وەربگرن بۆ ئەوەی بۆ ماوەی ڕۆژێک بچنە ناو شار و بازاڕکردن بکەن؛ بێگومان چ ئیزنێک! نزیکەی مانگ و نیوێک نامەم دەنووسی تا نیو ڕۆژ ڕێگەم بدەن بچمە دەرەوە. پێشتر لە نامەکانمدا دەمنووسی کە لەم چوار دیوارەدا شێت بووم و ٣ ساڵە لە بنکەیەکی زینداندام. دواجار دوای مانگ و نیوێک ڕێگایان پێدام بچمە شار. بێگومان ئەوە نییە کە ڕێگەیان پێدام بە تەنیا بڕۆم؛ بەڵکو من و چەند کەسێکی تر لەگەڵ هەندێک پاسەوانی چەکداردا هاتینە ناو شارەکە. بەردەوام سەیری ئێمەیان دەکرد تا دواجار لەبەردەم یاریگایەکدا، بە خێرایی ڕامکرد کە دەمتوانی کاتێک سەرنجیان نەدەدا. نازانم چەند شەقام دوورە، بەڵام هەر کە یەکێک لە پۆلیسەکانم بینی، بە خێرایی بەرەو ڕووی چووم. منیان بردە بنکەکەیان. هەر کە بۆیان دەرکەوت کە من لە گروپەکەی پاک ڕامکرد، وەک ئەوە وابوو لێیان دابێت. نازانم بۆ وا ڕەفتاریان کردووە! بەردەوام هەڕەشەیان لێدەکردم و دەیانگوت: ئەگەر سیخوڕی ئێرانیت، خۆت پێم بڵێ، بەڵام ئەگەر بۆمان دەرکەوت کە تۆ هاتوویت بۆ سیخوڕیکردن و دوای سێ ساڵ لەوێ ڕاتکرد؛ بۆ تۆ بە خراپی کۆتایی دێت. ئەوان وەک ئەوەی خۆیان لایەنگری پرۆپا دۆساکی پاک بن، قسەیان دەکرد. بەهەر حاڵ منیان دەستبەسەر کرد و نزیکەی ١٦ ڕۆژ لێپرسینەوەم لەگەڵ کرا، کاتێک بۆیان دەرکەوت کە بەڕاستی بێ کەڵکم و بە هەڵە چوومەتە ئەوێ، ئازادیان کردم.
بەڵام گوتیان: بۆ ئەوەی بتوانیت لێرەوە بچیتە دەرەوە و بەناو شارەکاندا تێپەڕیت و بچیتە ناو ئێران، پێویستە ناسنامە وەربگریت، ئێمە ئەم کارتەت پێنادەین، بەڵکو تەنها دەتوانین بتگوازینەوە بۆ بارەگای یەکێک لە لایەنە ئۆپۆزسیۆنەکانی ئێران بۆ یەکێک لەوانە قبوڵ دەکات و ڕەنگە ئەم کارتەت پێ بدات. لە ناوەڕاستی بیابانێکدا جێیان هێشتم و بە دەستیان ئاماژەیان پێدا و گوتیان: لێرەوە ڕاستەوخۆ بچۆ بۆ بنکەی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران، بڕۆ بۆ ئەوێ، ڕەنگە کێشەکەت چارەسەر بکەن و بتوانیت بگەڕێیتەوە ئێران. ” بەڕاستی نەمدەزانی چی بکەم. چوومە ناو بنکەی دیموکراتەکان و پێم گوتن چی ڕوویداوە و گوتم ئێوە تەنها ناسنامەم بدەنێ تا بتوانم بگەڕێمەوە بۆ ئێران. بەڵام ئەوان پێداگرییان لەسەر ئەوە کرد کە من لەگەڵیان بمێنمەوە و گوتیان هەمان ئەو سێ ساڵەی کە لە پاک بووم وەک تۆمارێک زیاد دەکەن! بەڵام بەڕاستی من ئەوەم نەدەویست. من لەکوێ و پێشمەرگە لەکوێ؟! دوای سێ ڕۆژ بە هەزار داواکاری و سواڵکردن، ڕازی بوون کارتەکەم پێ بدەن تا بە بازگەکاندا تێپەڕ بم و بگەمە سنووری ئێران.
پرسیار: دوای ئەوەی کارتی سەفەرت وەرگرت، چۆن چوویتە ناو ئێران و لە کاتی چوونە ناو ئێران چۆن مامەڵەت لەگەڵ کرا؟
کاک سولگی: دوای ئەوە بەخێرایی هاتمە سنووری مەریوان و خۆمم ڕادەستی پاسەوانی سنوور کرد. چەند پرسیارێکیان لێکردم و هێنایانم بۆ شاری مەریوان. چەند ڕۆژێک لەوێ بووم و بەڕاستی وەک میوانێک مامەڵەم لەگەڵ کرا. کۆمەڵێک پرسیاری ئاسایییان لێکردم و منیش وەڵامم دایەوە و کە بینییان هیچ کێشەیەکم نییە، زۆر بە ئاسانی ڕێگەیان پێدام لە مەریوان میوانی ئەوان بم یان تا ئەو کاتەی ویستم بگەڕێمەوە هەمەدان. تا ئێستاش سەرقاڵی کاری کشتوکاڵیم و هەندێک جار کاری ئینستێلاسیۆنیش دەکەم.
