دیدبان حقوق بشر کردستان ایران پیشتر در بهمن 1398 و همچنین هفته اول اسفند 1398 در گزارشهایی به شیوع گسترده ویروس کرونا در اقلیم کردستان پرداخته بود. منابع محلی و خبری دیدبان به خبرنگاران ما گفته بودند که بیمار مبتلا به ویروس کرونا در یکی از مقرهای پ.ک.ک دیده شده است، اما اعضای پ.ک.ک، با خشونت و زور اسلحه، وی را از قرنطینه خارج کرده بودند. (اینجا را بخوانید).
همچنین طبق اخبار منتشر شده در سایتهای منتقد اقلیم کردستان و حزب دموکرات کردستان عراق، صدها مورد مثبت در اقلیم کردستان مشاهده شده و دولت آن منطقه برای کنترل افراد مبتلا، آنها را در هتلی قرنطینه کرده است (اینجا را بخوانید). بدین ترتیب با قطعیت بالا میتوان گفت کرونا در اقلیم کردستان نیز شیوع پیدا کرده است، اما به دلیل پراکندگی جغرافیایی، ماهیت کوهستانی و البته عدم توانایی فنی و علمی دولت محلی در اقلیم، هنوز ابعاد آن مشخص نشده است و امکان دارد روز به روز قربانی بیشتری بگیرد.
گفتنی است چین با امکانات اقتصادی و زیرساختی بسیار مطلوب، هنوز نتوانسته است ابعاد این بیماری را به طور کامل کنترل کند؛ به همین دلیل نگرانیها از ناحیه اقلیم بسیار بیشتر است. زیرا دولت عراق و حکومت محلی در اقلیم، قطعا توانایی فنی و علمی تشخیص بیماری و درمان آن را ندارند و اصولا فاقد زیرساختهای درمانی- بهداشتی هستند. بدین ترتیب، به دلیل حضور گروههای مسلحی مانند پ.ک.ک در نواحی مختلف اقلیم و ملیتهای مختلف اعضای آن، امکان بروز و شیوع کرونا در آنها افزایش یافته است. این خطر زمانی افزایش مییابد که متوجه حضور اعضای پ.ک.ک در روستاها و مناطق دارای جمعیت انسانی برای تامین نیازهایشان باشیم. قطعا اقلیم کردستان توانایی قرنطینه و انجام آزمایش بر روی اعضای گروههای مسلح را ندارد، چون اصولا فاقد کنترل بر آنها است.
در تازهترین اخبار، منابع محلی در مرز ایران و ترکیه، به دیدبان حقوق بشر کردستان ایران در مورد شیوع ویروس کرونا در میان اعضای پژاک (شاخه ایرانی پ.ک.ک) و احتمال سرایت آن به داخل مرزهای غربی ایران هشدار دادهاند. اخبار رسیده حاکی از آن است که دو جوان کُرد اهل مریوان در ایران که اخیرا به واسطه فردی به نام «ک.سقزی» به پژاک پیوستهاند، در خارج از مرزهای ایران و مقرهای آموزشی پژاک/ پ.ک.ک به این ویروس مبتلا شدهاند. منابع محلی در پنوجین به دیدبان گفتهاند که این دو جوان پس از احساس تب و تنگی نفس شدید، به یک مرکز درمانی در پنوجین مراجعه کردهاند که پزشکان، برای آن دو تشخیص کرونا دادهاند.
بدیهی است با توجه به زندگی اعضای پژاک و پ.ک.ک در غارهای کوچک و تنگ، عدم رعایت بهداشت به دلیل نبود امکانات در کوهستان قندیل و بیمعنی بودن قرنطینه بهداشتی در این گروههای مسلح، جان اعضای آنها به طور جدی در معرض خطر قرار دارد. رفت و آمد پنهانی و آشکار آنها به شهرها و روستاهای اقلیم کردستان نیز با ابعاد تهدید افزوده است. دولت اقلیم نیز فعلا درگیر ماجراهای فساد مالی و سیاسی، جذب مشارکت آمریکا در تامین امنیت و ساخت بیشتر پایگاههای نظامی، همکاری با ترکیه برای صادرات نفت و … است و جان مردم اهمیتی ندارد.